Winkeltj es man, Waal, Texel." Ook Anthony Dalmeijer, hoek Schilderweggetje, was timmerman en Gemeente opzichter. Dan waren er de smeden met B. F. v.d. Berg opgevolgd door zijn zoon Jan v.d. Berg, E. C. Tho massen en Kuipers. Tenslotte nog een wagenmaker Schot. riotel „De Wael", terwijl P. Boot nog groente verkocht en tot slot was er een Lohman in galanterieën. Ambachtslieden Almer Eelman, Gerrit Geus en Kees Dekker waren de timmerlieden. Eel man maakte de Texelse watermo lentjes. Hij adverteerde in de Tex. Crt. 1914: „Solied adres voor het maken van nieuwe watermolens. Reeds in korte tijd door mij gele verd. Beleefd aanbevelend. Am. Eel- 1. Café „Bellevue" van W. Duinker staande in de deur. De reklame recnts op de muur betrof nog goedkope margarine van 30, 40 of 50 cents per poc-d verkrijgbaar in zijn winkeltje geheel links. Al in 1908 adverteerde Duinker in de „Gids voor Texel" met „Café Bellevue, Waal, Texel wordt H. H. Reizi gers en Toeristen beleefd aanbevolen. W. Duinker" Begin twintiger jaren nam C. Bruin de zaak over doch exploiteerde alleen nog het café. Op de voorgrond de petroleumwagen van P. Kuiter van Oudeschild. De kaart is van omstreeks 1910. De voornoemde café's hadden beide ook een winkeltje in koloniale wa ren en aanverwante artikelen. Dan was er de bakkerswinkel van Bak ker de bakker in het perceel thans bewoond door tandarts De Winter, In 1898 zette jan Bakker (van de vaste wal) daar een bakkersbedrijf voort van een bakker Bremer. Na vader Jan Bakker heeft zoon Mari- nus Bakker het bedrijf nog voort gezet tot 1970. Bakker Plaatsman was de andere bakker tegenover het Vermaningspad. In dit perceel had tot 1874 Leijen zijn bakkersbedrijf en Plaatsman op de hoek van het Vermaningspad. In 1874 trouwde Jan Plaatsman met de dochter van voornoemde bakker Leijen en zette aldaar het bedrijf voort. Opvolgers waren hier Simon Plaatsman en la ter weer een Jan Plaatsman inmid dels ook met kruidenenierswaren, doch ook dit bedrijf werd gesloten en wel in 1974. Beide bakkers had den tevens nog een boerenbedrijf, omdat de omzet natuurlijk gering was. Alhoewel zij ook de wijde om geving bedienden, zelfs bij door sneeuw en ijs onbegaanbare wegen met de „ben" (tenen mand) op de rug. Dan was er nog het winkeltje in ko loniale waren en aanverwanten van Jannetje Bruin, toen nog in een pand met houten voorschot, doch later (1926) vervangen door een nieuw woon-winkeltje naast nu het De Waal 1900 tot 1930 Allan schreef in 1856 nauwelijks over De Waal. Hij vermeldt, dat er 131 bewoners waren, wonend in 32 huizen, twee kerken, alsmede een school met 40 leerlingen. P. Deu- zeman liet in zijn boekje over Texel (1898) weinig meer weten dan dat De Waal gelegen was aan drie we gen t.w. naar Den Burg, naar Ooste rend en naar de polder en voorts een niet verharde weg naar Oude schild. Omstreeks 1890-1900 was dat nauwelijks anders. Buiten de Polderweg en het Schilderweggetje bestond het dorp eigenlijk slechts uit één straat met nog lang, ronde keien. Een dorp zonder centrum. Ja, toch wel een kern en die was dan gelegen, zoals meestal, bij de kerk. Het bleef echter geen dorp van boe ren en landarbeiders alleen. Wat was er meer? Café's Bij de N.H. Kerk bevonden zich twee café's en wel „De Bellevue" vin W. Duinker en later C. Bruin alsmede „De Rijzende Maan" van Aris Eelman. Het eerste werd ver woest tijdens de Russen-oorlog op 7 april 1945 en het tweede is plm. 1923 gesloopt. De dorpsgemeen schap beschikte dus over twee loka liteiten voor avonden van ,,'t NUT", voor toneel en zang en voorts voor viering van Sinterklaas en kermis. Maar hadden ze niet nog een func tie? Jawel, ze moesten de passanten laven. Neen geen dorstige toerist, doch wel de onderweg zijnde ambachts- en kooplieden, venters 2. Begin Dorpsstraat voor de N.H. Kerk met links nog het caf3 „De Rijzende Maan" 1923 gesloopt en vervangen door een woonhuis. Kaart van om streeks 1915. 15

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1989 | | pagina 17