Mit de Korst on de diek
„Tessels Prate"
Texelsche
berichten 1903
„Ik sit in 't sontje op een noltje te
geniete fan ons Gouwe Boltje". Is
het u wel eens opgevallen, dat de
verkleinwoorden, die in het Neder
lands gevormd worden door er ,,-
etje" achter te zetten, in het Tessels
alleen maar ,,-tje" krijgen? Bijvoor
beeld: zonnetje wordt sontje, bollet
je wordt boltje. Als je er op let zijn
het er een heel aantal. Hier volgen
er een paar, die u wel zult herken
nen: Een steelpantje en een melk-
kantje. Een piktoltje en een
knieneholtje. Een roltje en een
droltje. Een krultje en een smultje.
een piktoltje
Een pieteroliesteltje en een nach-
pontje. Laatst had iemand op de di-
alektclub het over „een föltje foor
de glaze". (Een valletje voor het
raam). Er zijn ook een paar sèèggies
waarin dit soort verkleinwoorden
voorkomen: „Hee het een dun veltje
over sien tong", ,,'t Is deer allegaar
potjes en pultjes". „Die leu hèwwe
een mooi spuitje!" Of het altijd op
gaat? Nee, soms niet; „spelletje"
wordt bijvoorbeeld geen „speltje".
En zeg je eigenlijk: biltje, knultje,
kipperentje?? En nou skei ik eruut,
het ken wel toe. Ik hèw het fan de
week zö drok had as 't mantje, me
hóófd stond op een pentje! Ik gaan
skrep op de bank sitte mit puus in
een roltje op me skóót, en het zeu-
ersontje in de glaze. Ik neem er een
vers kruudboltje bee mit beste but-
ter, ik set me briltje op en ik gaan
de Tesselaar leze!
De garnalenvisscherij die den gehee-
len winter schraal geweest is was
vorige week voordeelig. De prijs der
garnalen was gemiddeld 15 cent per
kilo. Ook de haringvangst was ver
bazend groot, niet zelden werd per
boot f 100,— besomd. De venters
konden nu hun slag slaan. Er werd
gevent gekocht en gebakken dat het
een aard was, waarbij de draag
kracht der beurs ook niet behoefde
te worden overschreden. Zodat in
menig huisgezin dat anders van het
eten van vis verstoken blijft eens
heerlijk werd gesmuld.
't Wos ferrotte koud. Mit Ouwe
Sunderklaas hod iederiên ol sien tó-
ne krom fon de koud, maar flak
foor de Korsdage leek Skil de Noor-
dööl wel. les foor de diek en overol
glööddigheid en troep. Je wier d'r
speemisselid fon. 's Eéves sot iede
riên thuus bee de kachel en zellefs
Arie fon Japie, die mit de poel rond-
gong ferdomde et d'r uut te gaan.
De mèènse hodde de pest in, afijn
mit de Korst hod je vier dage free;
don kon je tenminste wot beekom-
me fon olie rotzóó. Twie dage foor
de Korst woer 't stokmistig en de
misthore loeide de hele nacht. En
die nacht hod Piet fon de Kale een
dróóm. Nou dróme d'r wel meer op
Skil fezellef, mar Piet fon de Kale
sien dróme wozze giên bedrog. Hee
hod nag gien twie jaar lede dróómd
dot de kippeskool in de brond rake
sow op Bossiesdag en 't wos beurd
ok. Doe Jontje fon Alie don ok miet
't krontje kwam en hoorde dot Piet
dróómd hod floog se d'r mitiên op
of om 't nuws te ferspreie. Piet sot
hillegaar ferskeft in sien hoekie en
sei eerst niks, mar na wot onhoue
fon Jontje kwam 't d'r uut. De diek
sow deurbreke op twiede Korsdag
bee de Witte Punt. Héél Skil sow
ferzupe os d'r niks on deen wier.
Geliek mit 't krontje gong 't nuws
deur Skil De Mèènse wozze hille
gaar fon 't weer slegeDe Kippes
kool wos in brond raaktSow de
diek ok deurbreke? „Ik glóóf d'r
gien barst fon, „see Mot, „ollegaar
gesodemieter. Os die vent niet slepe
ken fon de misthore, don moet ie
doppe in sien ore doên". „Ja mar de
kippeskool don?". „Dot wos gie-
niêns op Bossiesdag, mar daags na
de Pinkster". „Ja dot wel, mar d'r
wos brond". „Niet de moeite fon 't
prate waard", see Mot, 't wos zóó
uut. „Omdot iederiên d'r op fer-
docht wos fezellef". „Nou, wot
wowwe jullie d'r on doên?" vroeg
Mot. Se wowwe wacht houe bee de
Witte Punt. „Nou don kenne jullie
lang wachte", see Mot, „os ie sien
eige een dag fargist mit Pinkster,
don ken ie sien eige nou ok wel fer-
gisse. Strakkies breekt ie pos mit
Ouwejaar. Don hoef je ok niet meer
te ferzupe, don bej-je ollang dip-
friês. Mar, ja doe 't d'r op on
kwam, wos Mot d'r toch ol foor om
een aktie-kommetee op te richte, ol-
liên wow se niet dot 't in de kront
komme sow. Die Burreger Skete-
trekkers zelle óóns uutlache, os se 't
on de weet komme en aars die Hoo-
renderstiênpikkers wel. Deer wos
iederiên 't mee iêns. D'r sow giên
gerucht on geve worre. Gieniên bu-
te Skil mocht d'r fon hore. De éved
na de dróóm fon Piet wos d'r ferga-
dering in Skool. 't Wos hordstikke
koud en dus most 't niet te lang du
re. Arie fon Jaar stelde foor om om
stebeurt de wacht te houe mit een
mobelefoon, om mitiên alorrem te
kenne slaan. „Waterstaat hoeve we
niet in te skakele", see Cor Piêpe,
die glóóve 't toch niet foor 't te laat
is. „We most mar ollebee de Korsda
ge wacht houe", see Mot, „of liever,
de monne fezellef. De vrouwe motte
omsterbeurt foor héte sukelaat of
wot te kauwe zorrege". Eerst wos 't
nag een perbleem om de wacht eer
lek te ferdéle, wont de Roemse
wowwe de éved foor de Korst te
kiendje wiêge en se krege nag temet
ruzie, wont Arie riep fezellef mitiên,
dot se free sowwe weze om te wiê
ge os de diek deurbrak. De kerrek
wos trouwens flak bee de Witte
Punt, en eerlek is eerlek. D'r is nag
tiêd sot om te wiêge tussedeur", see
Ger Plok. Eerst wowwe se op d'r
iêntje de wacht houwe, een uur de
mon, mar na veul viere en vijve,
4