Figuur 6: Doorsnede van de houten brug met stenen landhoofden, gebouwd zowel in de
Lunette als in de Redoute (1811).
kend, een regelrecht gevolg van het
bezoek van Napoleon aan de Stel
ling van Den Helder en Texel in
1811. De werkzaamheden op Texel
waren maar bescheiden in vergelij
king met wat er in Den Helder ge
realiseerd zou worden en wat moest
leiden tot een grootse marinebasis
(„het Gibraltar van het Noorden").
Het eigenlijke doel van de forten
Lunette en Redoute wordt in de mij
ter beschikking staande bronnen
niet vermeld. Wel mag men er van
uitgaan dat ze aangelegd werden om
in geval van een aanval, zowel te
land als over zee, het hoofdfort de
Oude Schans te dekken.
Gedurende de negentiende eeuw
werden de werken op Texel gehand
haafd als onderdeel van de Stelling
van Den Helder.
Hun taak was in tijd van oorlog het
bezit van het eiland te betwisten
aan een vijand die het wilde gebrui
ken als basis om van daaruit de
Zuiderzee onveilig te maken.
Bij Koninklijk Besluit van 24 januari
1922 (Staatsblad nr. 30) zijn de for
ten op Texel als vestingswerken op
geheven 6). In het begin van de der
tiger jaren werden zowel de Lunette
als de Redoute afgegraven. Van deze
werken resteren nu nog slechts de
grachten. Tegelijkertijd werd ook de
helft van de Oude Schans afgegra
ven, waardoor de toestand is ont
staan zoals we die nu kennen.
Had men bij de dijkverhoging in
1975-76 veel kunnen doen om de
oorspronkelijke toestand rond de
Lunette te verbeteren en te herstel
len, helaas is dit niet gebeurd! De
beide landhoofden verdwenen, eve
nals de oorspronkelijke brugpalen.
De fortgracht werd plaatselijk ver
smald en in de gracht kwamen twee
nieuwe dammen.
4
4 4
»-
Figuur 7: De brugpalen en het landhoofd van de Lunette vóór de dijkverhoging van
1975!76.
Het is dus nog maar heel weinig
wat herinnert aan het bestaan van
het fort Lunette, het werk van Fran
se ingenieurs in een tijd dat ons ei
land, evenals dat in 1940;45 ge
schiedde, onverwacht de aandacht
kreeg van een vreemde bezetter.
G. Gerrits.
NOTEN:
1) „Plan d'une lunette en projet a la
sortie d'Oude-schild, vers le fort
dans l'ile de Texel". Carton Le Hel
der et Texel, Archives du Génie,
Vincennes.
2) „Plan de la Lunette en constructi
on avec Prolongement du flanc gau-
che et paradots en projet au flanc
droit. A la sortie d'Oude-Schild vers
le fort. Dans l'ile de Texel". Zie bij
1.
3) Definitieve plattegrond van de Lu
nette uit 1811. Oorspronkelijke tekst
niet bekend. Zie bij 1.
4) „Kaart van de Zeeweringen gele
gen bewesten, voor en beoosten het
dorp 't Oudeschild op Texel, enz.
door C. van der Sterr, 1838. Archief
Dienstkring Texel Rijkswaterstaat.
5) „Plans, coupes et Elévations d'un
Pont en construction aux Redoute et
Lunette du Texel". Zonder jaartal.
Zie bij 1.
6) W. H. Schukking: Verdedigings
werken, in: De Nederlandse monu
menten van geschiedenis en kunst,
Deel VIII, tweede stuk: Westfries
land, Tessel en Wieringen. Staats
drukkerij, Den Haag, 1955.
lZ/L, c)une/ ofurtrrfc Zo.
<x, éZoz&zs 'c) fluJe- - ■/e^f ■/t
