5 BERICHT UIT OOSTEREND Van Hans Barnard te Oosterend kregen we een uitgebreide set materiaal over het denkbeeldige imperium Keiolonië toegezonden. Omdat het mate riaal niet te maken heeft met de historie van Texel, ligt het voor belangstellenden ter inzage bij de redaktie. Hans voegde bij een historisch verhaal over "Martha's Vineyard", zich er waarschijnlijk niet van bewust, dat dit eiland in de 17e eeuw gedurende meer dan zestig jaar op verschillende kaarten als "Tessel" werd aangeduid. Het betreffende stuk wordt hieronder opgenomen. Martha's Vineyard Het net niet meer levende bewijs dat een gebarentaal een gewone, complete menselijke taal is waar alles in gezegd kan worden levert wel het eilandje Martha's Vineyard. Op Martha's Vine yard, dat voor de Amerikaanse oost kust, iets onder Boston ligt, vestigde zich in de zestiende eeuw een groepje kolonisten uit Kent. De geschiedenis heeft overgeleverd dat zich onder hen in ieder geval één dove man bevond. Uit het verdere verloop van het ver haal is op te maken dat hij een vorm van erfelijke aangeboren doofheid had. Erfelijke doofheid is een recessieve ei genschap. maar de al uit Kent date rende geslotenheid van de gemeen schap, die nu bovendien op een eiland woonde, zorgde voor zoveel inteelt dat binnen een paar generaties iedereen op zijn minst enkele dove familieleden had of zelf doof was. Dat is tot in de loop van deze eeuw zo gebleven. Gehandicapt ben je alleen als je te erg afwijkt van je omgeving. Als een op de tien mensen in je omgeving doof is Kdat percentage kwam voor!) dan ben je geen uitzondering meer te noemen. Op Martha's Vincyard was doof-zijn hooguit lastig, maar nooit een reden om buitengesloten te worden van wel ke vorm van het sociale leven dan ook. Op Martha's Vineyard sprak namelijk iedereen gebarentaal en niemand vond daar iets bijzonders van. Men wist ook niet beter of doofheid kwam overal even vaak voor als ze zelf in hun om geving gewend waren. Sommige ei landbewoners kunnen nog vertellen hoe verbaasd ze waren nergens iemand gebarentaal te zien gebruiken toen ze voor het eerst in Boston of ergens an ders buiten het eiland kwamen. De verhalen van mensen die die tijd nog hebben meegemaakt, gecombi neerd met de verhalen die zij zich van hun ouders herinneren schetsen een gewoon mini-maatschappijtje van vis sers en boeren met als enig bijzonder aspect dat alle horende inwoners twee talig waren. Gebarentaal leerden ze er als kind vanzelf bij, tussen de bedrij ven door, van familie en vriendjes en vriendinnetjes. Je zou de doven van nu bijna toewensen dat er veel meer men sen met hoorproblemen op de wereld kwamen. Overigens heeft het kennen van geba rentaal ook voor horenden onderling onbetwistbare voordelen: heel verma kelijk zijn de verhalen van eilandbe woners over spieken in de klas en pra ten in de kerk. De bemanning van een vissersboot die zich buiten gehoorsaf- stand van een andere boot bevond kon toch gegevens over de vangst en het weer uitwisselen. Buurvrouwen die ver van elkaar weg woonden gaven tussen de afwas en het strijken snel even de laatste roddels door. Ze luidden dan eerst een bel om de aandacht te trek ken, waarna met behulp van gebaren taal en een kijker het gesprek gevoerd kon worden. En als er ergens een da me binnenkwam waar een stel heren bezig waren aan een onbetamelijk ver haal, dan keerde men haar de rug toe en maakte het verhaal af in gebaren taal. Een voor doven paradijselijke wereld als op Martha's Vineyard zal er wel niet gauw van komen, maar een verbe tering van hun opleiding en hun rech ten is vaak wel mogelijk en bijna over al nodig. De Engelse auteur Anthony Lawtaan te Newbury a beoogt in 19^7 een roman te voltooien, welke de Georgische opstand op Texel als achter- grond gebeuren heeft. Betrokkene oriënteerde zich reeds op Texel. Deze oorlogsvlieger publiceerde eerder 2 oorlogsromans over Holland, die ook in het Nederlands zjjn vertaald, te weten "De vesting in de duinen", spelend op Walcheren en "De honden van de lente", handelend in de mei- - dagen 19^0 in Rotterdam. v De boeken hebben ook sukses in Amerika en Canada en zjjn ook in andere landen vertaald.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1986 | | pagina 7