22
het terrein er keurig uit. Argumenten dat de bunkers niet meer voor
bewoning geschikt waren zijn weinig steekhoudend, daar de meeste
"huisjes" jaar in jaar uit aan dezelfde gasten verhuurd werden.
HET EINDE
In april 1981 liet de eigenaar van de grond, Staatsbosbeheer, de
bunkers dichtmetselenDit was de inleiding tot de verloedering: de
gebouwen werden net zo snel weer opengebroken. Brandstichting en
bekladding waren aan de orde van de dag en ernstige vernielingen,
zoals het met geweld omduwen van schoorstenen, zorgden ervoor dat
Loodsmansduin binnen korte tijd de aanblik bood van een desolate
bende
Eind 1985 vroeg Staatsbosbeheer een ontgrondingsvergunning aan
om na sloping de resten van het bunkerdorp te kunnen bedekken.
Voor de sloop waren er drie argumenten. De bunkers waren in de loop
der jaren bouwvallig geworden. Ook waren er diverse veiligheids
aspecten in het geding. Dat Staatsbosbeheer deze gevaren zelf heeft
opgeroepen door de bunkers aan het toeristisch gebruik te onttrekken
wordt er niet bij vermeld.
Overigens komt deze gang van zaken meer voor in de ambtelijke
strijd tegen militaire monumenten: eerst een nuttige bestemming ver
bieden; daarmee de verloedering oproepen omdat bewaking verder ont
breekt en vervolgens het veiligheidsaspect erbij halen zodat men de
publieke opinie tenslotte nog meeheeft ook.
Het derde argument voor sloop betrof een "geduchte horizonvervui
ling", een klacht waarvan ik op Texel nog in geen 25 jaar gehoord
heb
Ondertussen zijn de meeste bunkers van Loodsmansduin in oktober
1986 gesloopt. Wat er resteert zal onder zand bedolven worden zodat
een volgende generatie hoofdschuddend weer aan het graven kan.
Het tijdstip van de zo onverwachte sloop blijkt achteraf zeer
gunstig gekozen: een jaar voordat de plaatsing van het bunkercomplex
(althans het middengedeelte daarvan) zou geschieden op de provincia
le monumentenlijst.
CONCLUSIE
Met de sloop van het middengedeelte van Loodsmansduin heeft Staats
bosbeheer het volgende bereikt
-- Een van de drie nog bestaande Duitse "Klak"-batterijen in Neder
land is vernield.
-- Het enige complete Duitse bunkercomplex op Texel bestaat niet meer.
Een belangrijk geschiedkundig monument, interessant in vestingbouw-