BEDIJKING VAN DEN PRINS-HENDRIK-POLDER ie TE TEXEL. Medrgedeeld door P. VAN DER STERK, Optipitr ie Kieuxer-Jmetel. De gronden, thans bekend onder den naam van Prins-Hendrik-Polder, gelegen aan den zuid-ooste lijken hoek van het eiland Texel, werden in het jaar 1769 reeds ingedijkt onder den naam van Polder Iloom en Burg. De dijk was aangelegd in eene regte rigting, .zoo als op bijgaande kaart met de afgebroken lijn A. A. is aangewezen. Deze eerste bedijking heeft slechts korten tijd stand gehouden, want in 1770 werd bet middelste gedeelte des dijks belangrijk naar bin nen getrokkenzoo als bij B is aangetoond welligt omdat bij bet inbreken eene aanzienlijke diepte was ontstaan. Het blijkt uit een oud kaartjedat in het jaar 1776 de dijk bij C nog eens is doorgebroken en weder hersteldtot dat in het jaar 1796 de pol der geheel inundeerde en alstoen aan de golven is prijs gegeven. Uit de oude kaart schijnt het, dat, bij D, in den dijk eene sluis was gebouwd, en men zegt, dat de polder door twee kleine watermolens droog gehouden werdwaar en hoedanig echter die molens geplaatst waren en het water loosde, is niet uit de kaart op te maken. Verder blijkt ook nog, dal in den polder nabij den Griedtjk(thans kavel 17) twee gebouwen waren geplaatst, waarvan de overblijfselen ook nu nog zigtbaar zijnbet eene was een kapitaal gebouw en werd het Heerenhuis genoemd. Het buis nabij de duinengenaamd Hoorn en Burg, is mede een overblijfsel van den ouden polder. Dit huis staande op een terreinongeveer 1 el boven ge woon volzec, is in stand gehouden, en was na bet inbreken van den polder, rondom met eenen dijk te gen de stormvloeden beveiligd. De eigenaar van dit huis beeft in het jaar 1825 een gedeelte der gron den van het domein aangekocht, zoo als door de ge stippelde limieten is aangewezen. Deze landen, gelegen op ongeveer 0,70 el boven volzeevloeiden met eiken stormvloed onder; zij waren echter met cenefijne soort van gras begroeid en leverden een uitmuntend voedsel voor schapen. De oude polder w as door drie wegenbijna op onderling gelijke afstandenen evenwijdig aan de rigting A. A.doorsneden; terwijl een dwarsweg, regthoekig op de voornoemdenmidden door den polder van den Griedtjk naar den buitendijk was aangelegd. Overigens was de polder in 264 verschil lende perceelen en kampen verdeeldwaarvan men zegt, dat tijdens deze eerste bedijking slechts ongeveer een vierde gedeelte werd bebouwd en wel de boogsle terreinen langs de dijken van de aangrenzende polders het Weezenspijkde Grie en het Iloomder Nieuw land terwijl het overige als weiland meestal voor schapen werd benuttigd. De granen die men teelde, vooral tarwe, waren bij uitstek goed. In het jaar 1S46werd door den heer p. iakge- veld, c. s., wonende te Texel, concessie gevraagd tot weder indijking van de voornoemde gronden, en wel onder den naam van Prim-Hendrik-polder. Nadat deze was verkregen en de vereischte kontrakten met het dijkskollegie van Texel en andere besturenals mede met den aangrenzenden eigenaar d. de geaat ge sloten waren, en eene maatschappij, bestaande uit 60 aandeelenopgerigt waswerd ik in bet voorjaar van 1847 verzocht een planbestek en begrooting op te maken, voor den te maken dijk en sluis. Hier aan werd voldaan, en de sluis inde maand Mei, aan de liecren j. vak uaaften en Co. van Sliedrecht voor eene som van f 16.600 aanbesteed. Deze sluis is geheel overeenkomstig het ingezonden, hier bij gaande plangebouwd en iu de maand September 1847 voltooid. De concessionarissen en toenmalige aandeelhouders begrepen den dijk niet te moeten aanbesteden, maar met behulp van eencn onderbaas, zelven te moeten maken, cn hiermede werd dan ook al spoedig in ge noemd voorjaar van 1847, met een toereikend getal aa.-dwerkcrs begonnen. Het voorgestelde plaD werd eenigzins gewijzigd, zoodat de dijk is bewerkt vol-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Uitgave Historische Vereniging Texel | 1986 | | pagina 14