Waarland, 24 september 2018.
10
Het recht van tienden bleef toen wel bestaan. In 1909
trad in ons land de Tiendwet in werking en toen verviel
definitief de tiendplichtigheid.
Het water overspoelde het land ten zuiden van Schagen
en stroomde het laaggelegen veenland van De Waert
binnen. Er ontstonden toen verschillende meren zoals
De Slootgert, de Wits-, Bleek- en Schaapskuilmeer.
Ook bleven er nog stukken oud land bestaan. In onze
omgeving waren dat o. a. de Waert- en Speketerspolder.
In 1590 werd De Slootgert drooggemalen en het nieuwe
land kreeg de naam de Nieuwe Slootgaard en later
Slootgaard. In het oosten van de Speketer lag de Oude
Deel van de kaart uit de Hingman collectie. Vervaardigd
door Gerrit Dirksz. Langedijk. Links ziet u de molen van de
Speketer en rechts een deel van de Nieuwe Slootgaard.
Slootgaard. Dit deel met een oppervlakte van ongeveer
twaalf hectare lag lager dan het omliggende land van
de Speketer en waterde via een grondduiker af op de
Nieuwe Slootgaard.
De Oude en Nieuwe Slootgaard hadden één gezamen
lijke waterhuishouding. Vandaar ook dat het regt van
thienden niet gesplitst was.
Wat ook opvalt in de Oude Slootgaard en de Speketer
is de huisnummering in de periode van 1870-1960.
De huisnummers in de Oude Slootgaard begonnen toen
met dezelfde letter als die van de Slootgaard, namelijk
met de letter C.
Terwijl de andere huizen in de Speketer de F als begin
letter hadden. De gemeente Harenkarspel hield toen
duidelijk rekening met het feit dat deze twee polders
één waterschap vormden.
Nog genoeg vragen?
Hoelang de genoemde schoolmeester en secretaris dit
recht gehad hebben, is vooralsnog niet bekend. Mogelijk
is er in het Oud-Rechterlijk Archief Harenkarspel of bij
een notaris nog een akte aanwezig waarin staat dat dit
recht verkocht is.
De nieuwe grondwet van 1848 en de daaruit volgende
gemeentewet maakten een einde aan vrijwel alle heerlij
ke rechten, maar geen einde aan het bestaan van heerlijk
heden. Anno nu zijn er nog steeds Nederlanders die het
recht bezitten zich heer te noemen.
Philips Doublet huwde in 1660 met zijn nicht Suzanna
Huygens. Van haar vader, Constantijn Huygens, kreeg zij
een bruidsschat ter waarde van f 50.000,-. Philips kreeg
van zijn vader eveneens een bruidsschat. Deze bedroeg
ook f 50.000,-. Constantijn Huygens was diplomaat en
één van de grootste dichters uit de Gouden Eeuw.
Bepaalde wegen herinneren nog aan de situatie van
vroeger. Er is een Ringvaart-, Slootgaard- en een
Speketersweg. Maar de Oude Slootgaard is echt
geschiedenis geworden.
Geraadpleegde bronnen:
- Regionaal Archief Alkmaar.
- Heerlijkheden in Nederland, 2008.
1) Smaltienden: o.a. peulvruchten en wortelen.
Raaptienden: raap- en koolzaad.
De Bleekmeer: water, polder en molens. Toendertoid 54,
november 2018.
2) Oud-Rechterlijk Archief Harenkarspel
Fiche 5966-95 136 en 136v.
3) Oud-Rechterlijk Archief Harenkarspel.
Fiche: 5967-98 183v, 184 en 184v.
Uit het Nieuw Noordhollandsch Dagblad van 27 juni 1945.
Ali Mulder en zijn vrouw Ali Stoop Gd. woonden in de Oude Slootgaard
(nu: Ringvaartweg 20). Het adres was toen: C 98.
Graanmaaien. Onderget. biedt zich
weer aan voor het graanmaaien
met zelfbinder. Opgave vóór 1
Juli. A Mulder, Slootgaard C 98,
Karenkarspel.
4) Toendertoid 53, bladzijde 23 en 24.
'N
SÏJtfiurf
l
