EZ
22
Bij de afpaling van
De Slootgert is de
8e paal geslagen tussen
de Schager kerk en de
Waarlandsmolen.
Uit:
Perfect gemeten.
uit 1603, de kaart van de zaadlanden bij Schellinkhout
ook uit 1603 en de kleurenkaart uit 1620 van de eerder
bedijkte Egmondermeer. Deze laatste maakte hij samen
met zijn zoon Dirk Gerritsz.
Gerrit Dirksz. Langedijk werd op 2 januari 1624 te
Alkmaar begraven.
De anonieme kaart uit 1602
De uitleg op de kaart van de Slootgaard uit 1602 in het
Noord-Hollands Archief in Haarlem betreft de molen
gelden, de oppervlaktematen en de lengte van de dijk:
Die moolen gelden worden jaerlicx omgeslagen voir
268 morgen 0 snees een roede, seven voeten te soe die
oude Slotgaerde daer mede in begrepen is.
12 voeten maken een roede, 20 roeden maken een snees,
12 snees een gars, 3 gars een morgen of 720 roeden
1 morgen. Den Rinck Dijck is lanck int ommegaen
2249 roeden, compt over ijder gars 2 roeden 9 voeten
behalven daer anders meede veraccordeert is. 1602f)
Wat opvalt is, dat het handschrift van bovengenoemde
uitleg afwijkt van het handschrift in de verschillende
percelen. De kaart is verdeeld in vier blokken en de per
celen kregen een letter. In elk perceel staat ook de naam,
de eigenaar en de oppervlakte in gars, snees en roede.
Uit de notulen van de Staten
van Holland en Westfriesland
van 11 november 1599.
Approbatie betekent goed
keuring door een hoger gezag.
In verklaringen van 17 en 18 juli van dat jaar lezen we:
Gerrit Dircxz. Langedijck, gesworen lantmeter, woonen-
de tot Alcmaer heeft een kaart vervaardigd met de drie
verscheijden stucken, affgeteeckent met drie diversche
coleuren als geel, groen ende root. De landen mette
geluwe ende roode coleuren voor de Lamoraal en die
mette groene coleur voor de andere partijen.
In het repertorium van Nederlandse kaartmakers, gepu
bliceerd in 2003 en samengesteld door M. Donkersloot-
de Vrij, is deze driekleurenkaart van landmeter Gerrit
Dirksz. Langedijk niet vermeld.
Zo vader zo dochter
De heerlijkheid Harenkarspel werd in de 14e eeuw
beleend aan de heren van Egmond.
Lamoraal I van Egmond, geboren in 1522, behoorde tot
de rijkste en invloedrijkste families in de Nederlanden.
Het liep echter slecht met hem af. Hij werd beschuldigd
van hoogverraad aan Philips II en kreeg aan het begin
van de Tachtigjarige Oorlog in 1568 de doodstraf. Zijn
bezittingen werden daarna verbeurd verklaard. Sabina
van Beieren, de echtgenote van Lamoraal, was veroor
deeld tot een leven in armoede. Een pleister op de
wonde was, dat enkele jaren later de kinderen Frangoise,
Sabina en Lamoraal II enkele eigendommen van hun
vader terugkregen. Hierbij was ook De Slootgert in de
heerlijkheid Harenkarspel.
Sabina van Egmond hoopte dat het droogleggen van
De Slootgert haar winst zou opleveren. Ze had echter
onvoldoende financiële middelen, maar ze wist drie
geldschieters voor dit karwei te vinden: Emmanuel van
Steenborn, Anthonis Sonck en Willem Schouten. Sabina
vroeg in maart 1590 aan de Staten van Holland en West-
friesland toestemming om het meer droog te malen.
De vergunning werd op 1 mei van dat jaar verleend. De
drie geldschieters zouden samen voor eigen kosten het
karwei laten uitvoeren en betaalden elk als aanbetaling
f 2.000. Er werden afspraken vastgelegd welk deel van
de opbrengst van het land de bedijkers zouden krijgen
en gedurende hoeveel jaar.
Na een jaar was het meer droog. Het werkvolk kon be
ginnen met het verstoelen van de dijk, zodat elke pach
ter wist welk deel hij moest onderhouden. Het eigendom
van de grond behoorde nog geheel aan het Huis van
Egmond.
Een verkoping volgde
Door tegenvallende opbrengsten gedurende een aantal
jaren werd de overeenkomst uit 1590 herzien. Niet
Sabina, maar haar broer Lamoraal II van Egmond,
vertegenwoordigde in 1598 het Huis van Egmond.
Het ging bergafwaarts met
het Huis van Egmond.
Lamoraal II raakte finan
cieel aan lager wal en
moest een groot deel van
zijn bezittingen, waaronder
de Slootgaard, in 1599
verkopen. Schouten, Van Steenborn en Sonck werden
de nieuwe eigenaren. In de notulen van de Staten van
Holland en Westfriesland is deze approbatie of goed
keuring beschreven:
Op t versoeck vanden Grave Lamorael van Egmont, om
te hebben approbatie van seeckere koop bij Mr: Willem
Schouten met sijn Medestanders ghedaen, van de
onverkochte Landen vande Slotgaerde, leggende in
’t Graefschap Egmont, tot 150 guldens per Marge
Hiermee was de rol van het Huis van Egmond in
Harenkarspel uitgespeeld. In hetzelfde jaar slaagden
de drie bedijkers erin al hun percelen onderhands te
verkopen. Een uitzondering was Willem Schouten, die
een aantal stukken in zijn bezit heeft gehouden.
Grave Latoto*
rael vanEgmont
approbatie van
de koop der Lan-
denghenaemt de
Slotgaerde^ gele
gen in 't Graef*
Jchap Egmont
by Mr.fViUim
Schoutengekocht
