WAARLANDSE WARMTE
rr f
f
n
Jan Vriend
Nelly Vader.
Noem het maar een tocht naar het ongewisse. Onbekende man
nen namen haar mee in een vrachtwagen en leverden haar af bij
mensen die ze niet kende. Voor hoelang, wist ze niet. Nelly Vader
was tien jaar toen ze in de Hongerwinter naar Waarland werd
gebracht. Thuis, in Haarlem, was geen eten meer. In Waarland
konden ze nog wel wat extra monden voeden.
Familie Piet Bruin-Jong.
Foto uit ongeveer 1949.
Vlnr boven: Riet, Annie,
Piet. Voor: Cor, moeder
Jans, Vroon, Jan, vader
Piet, Frans. (Greet was
nog niet geboren).
De pastoor uit Haarlem
De pastoor van de Haarlemse parochie
waar de familie Vader naar de kerk ging,
kwam met het idee om de kinderen die
hij kende een helpende hand te bieden.
Hij kende zijn collega in Waarland goed.
En hij kende Waarland. Daar was toch
Met een puntmutsje op
Zeventig jaar later weet ze nog dat ze
op die dag een zwart jasje en een rood
puntmutsje droeg. Ze vertelt dat de
vrachtwagen in Waarland stopte bij het
café aan de Veluweweg. Dorpsbewoners
die hadden gereageerd op de oproep van
de preekstoel, stonden klaar om Nelly
en haar lotgenoten op te halen. Het leek
goed afgesproken, maar toch ontstond
er even verwarring in het dorpscafé.
Want waar moest die kleine Nelly
Vader ook alweer heen? Op de lijsten
stond dat ze bij de familie Bruin moest
worden ondergebracht. Maar welke
precies? Met al die Bruinen in het dorp,
wist je het nooit. De twijfel duurde tot
Piet Bruin van de Westkade D 4a zich
ermee bemoeide. Hij zag dat Nelly was
ingedeeld bij een familie Bruin zonder
kinderen. Dat vond hij geen geschikt
adres. Want een kind hoort bij andere
kinderen, zei hij. Dus laat dat moidje
maar bai ons bloive. En hij nam het
genoeg te eten? Zouden er daarom niet
wat hongerige Haarlemse kinderen in
het polderdorp kunnen logeren om daar
bij tuindersgezinnen wat aan te sterken?
Jawel, dat kon.
Zo belandden Nelly Vader en een stel
andere Haarlemse meisjes in februari
1945 achterin een vrachtwagen richting
Waarland. We zaten in de laadruimte.
Daar hadden ze een paar planken over
houten kisten gelegd, bij wijze van
bankjes. De tocht naar het onbekende
bracht voor ons onzekerheid met zich
mee. We hadden allemaal een touwtje
met een label om onze hals. Op dat label
stond onze naam en de naam van het
gastadres waar we heen gingen. Omdat
we natuurlijk geen idee hadden wie dat
waren, waren we toch een beetje bang
voor wat ons te wachten stond. Opeens
was ik zonder mijn vader en moeder en
mijn broers en zussen. Ik was nog nooit
buiten Haarlem geweest, dus al het
vertrouwde viel weg. En niemand wist
voor hoelang het was.
elly Vader is de achtste van
negen kinderen. Ze groeide
op tussen vier zussen en vier
broers. Een katholiek gezin, dat
woonde aan de rand van Haarlem.
Haar vader werkte bij de post,
haar moeder had haar taak thuis
bij de kinderen. We vormden een
hecht gezin en hadden het goed
thuis. Gelukkig ging de angst van
de oorlog als kind grotendeels
aan me voorbij. Maar toen de
Hongerwinter zich eind 1944
aandiende, lukte het mijn ouders
niet meer om genoeg eten op tafel
te krijgen voor het hele gezin.
1
8
y. L
V A/ f
i -SA H
wÈ JE