ROND WAARLANDSMOLEN (I)
W al
Piet Kleverlaan
Vanaf 28 mei 2014 is de oudste nog bestaande poldermolen van
ons land, na een restauratie van ruim twee jaar, weer te bezich
tigen. Deze binnenkruier aan de Hoebelaan is al jaren gezichts
bepalend voor Waarland. Het is bovendien een rijksmonument,
waar we als historische vereniging trots op kunnen zijn. Ook in
komende afleveringen van Toendertoid besteden we aandacht
aan deze markante molen.
De houten stut is op
zijn oude plek, onder de
vloer van een bedstede
van de noordkamer,
teruggeplaatst.
Deze aanbevelingen werden door de
Stichting Westfriese Molens, de eigenaar
van de molen, niet in de wind geslagen.
Bij verschillende instanties werd subsidie
gevraagd en toen het financiële plaatje
rond was, gaf het bestuur aan de firma
J.Th. Poland Zn. uit Oterleek opdracht
voor de herstelwerkzaamheden. Om te
beginnen moesten de penanten waarop de
achtkantstijlen rusten, worden vervangen.
Met de nodige zorgvuldigheid werden er
palen geslagen om de nieuwe penanten
te ondersteunen. Vervolgens werden de
Deze namen herinneren aan de ambachts
lieden die toen aan de molen hebben
gewerkt. Sommige letters op de stut zijn,
na ruim een eeuw, moeilijk te lezen. Een
andere voorletter of achternaam kan daar
om mogelijk zijn zoals bij de achternaam
Jasper. Hier zonder s, maar in werkelijk
heid met een s.
oude twee aan twee gesloopt en daarna
opnieuw opgemetseld. Bij deze werk
zaamheden ontdekte men een stut met
daarop een datum en een vijftal namen.
1907
8 september
2 nieuwe
hardstenen in
hetjaar
1907
P Krijn
F. Over
P Bekker
J. Jasper
S. Jasper
n 2010 is door Van Reeuwijk Bouw
meester uit het Friese Arum een uit
gebreid rapport gemaakt over het restau
ratieplan en de herbestemming van de
Waarlandsmolen. Het advies luidde:
de leegstaande molen restaureren met
maximaal behoud van de aanwezige
culturele waarden en daarna aan de
molen een museale bestemming geven.
Een onderzoek in het archief van de
Waarlandspolder geeft enige opheldering
over deze klus. We lezen in de notulen
van 11 juni 1906: Den secretaris gelast
om de timmerman Kriller aan te schrij
ven, dat hij moet zorgen de
noodige werkzaamheden
aan de molen te spoedigst
in orde te maken. En een
jaar later: Er wordt beslo
ten voor een richtig beheer
de nota van de timmerman
Kriller ten bedrage van
f408,- te verantwoorden
op de rekening van 1907.
Hendrik Kriller uit Oude
Niedorp had een timmeraf-
faire en aan hem werd ja
renlang het reparatiewerk
aan de Waarlandsmolen
gegund. De vraagt rijst:
waarom staat zijn naam
niet op de stut en wel
die van P. Krijn, F. Over,
P. Bekker en van J. en
S. Jasper? Een antwoord kan zijn dat
Kriller niet zelf aan de molen werkte,
maar wel knechts van hem. En aanneme
lijk is, dat drie van hen, te weten Krijn,
Over en Bekker, hun naam op de stut
hebben geschreven.
Timmerbaas Kriller was echter geen
metselaar. Dit werk besteedde hij uit aan
plaatselijke vaklieden. Ongetwijfeld zijn
de laatste twee namen op de stut die van
Jan en Simon Jaspers, die in Waarland
en omgeving bekend stonden als vakbe
kwame metselaars.
22
