nt t:
V
15
Grondruil
Na de slag bij Vrone werd het gebied
binnen de Westfriese omringdijk verdeeld
in vier ambochten of ambachten:
het Drechtingher, Houtwoudingher,
Nedorpingher en Gheestmanner
ambocht. En deze ambachten in totaal
twaalf koggen. De bestuurders van een
belent met Gemeene wegh ten noorden
en Diewer Claes erven ten zuyden. De
Gemeene wegh is de huidige Zandweg
en het oude perceel is terug te vinden bij
de driesprong Slootgaardweg-Zandweg
richting Zijdewind, dadelijk rechts in het
gedeelte dat volgens de kaart van Dou
tot Harenkarspel behoorde. Veertig jaar
later kocht Cornelis Cornelisz. ’t Witte
Cley, met als belending ten noorden
en ten westen de Heerewech. In een
koopakte uit 1782 werd deze weg de
Slootgaardweg genoemd en in een akte
van 20 januari 1784 de Sandweg.
Gemeene wegh: De betekenis van gemeen is gemeenschappelijk of gezamenlijk.
Deze weg was aangelegd voor bewoners van de Slootgaard en Oude Niedorp.
Heerewech: Heer duidt hier mogelijk op de heer van Harenkarspel.
Slootgaardweg: Een logische verklaring: een weg door de Slootgaardpolder.
Sandweg: Een onverharde weg die vooral uit zand bestaat. Mogelijk verwijst deze
weg naar een oude zandrug. Maar meer voor de hand ligt, dat de naam te maken heeft
met ’t Blaeuwe Sant, genoemd in een akte van 10 mei 1661. Die akker lag ten noorden
van deze weg, tegenover ’t Witte Cley.
kogge waren o.a. verantwoordelijk voor
de waterhuishouding in hun gebied.
De naam kogge raakte nagenoeg in
onbruik en werd vervangen door die
van banne als deel van een kogge. In het
Geestmerambacht waren er zeventien en
één ervan was de banne Harenkarspel.
Over de oorspronkelijke grenzen tussen
de oorspronkelijke bannen is weinig
geschreven. Wel is bekend dat ze in
de loop van de eeuwen veranderd zijn,
zoals eerder genoemd bij de kaart
van de Limytsscheydingen tusschen
Oudenieudorp ende de Heerlickheydt
van Heerencarspel.
Tijdens de Franse overheersing van 1795
tot 1813 werd een begin gemaakt met de
vereenvoudiging van ons staatsbestel.
Het principe van gelijkheid was de
beweegreden om het leenstelstel met de
daarmee verbonden heerlijkheidsrechten
af te schaffen, zo ook bij heerlijkheid
Harenkarspel en de streekstad Niedorp.
Er kwamen gemeenten voor in de
plaats. Bij de definitieve vaststelling
van de grenzen hielden de nieuwe
bestuurders over het algemeen rekening
met het grondgebied van de vroegere
heerlijkheden. Hoewel ons land na 1813
weer onafhankelijk was geworden,
bleven veel Franse voorschriften van
kracht zoals de invoering van het
kadaster. In 1832 was het werk van de
landmeters klaar. Elke gemeente was in
kaart gebracht, verdeeld in secties met
daarbij een overzicht van het soort, de
grootte en de eigenaar van elk perceel.
Tussen Harenkarspel en Oude Niedorp
vond in de Slootgaard een grondruil
plaats. De oude grens, vastgesteld bij de
drooglegging, maakte plaats voor een
nieuwe. De Zandweg werd de nieuwe
grens. Deze liep vanaf Zijdewind naar
het zuidwesten en op de kruising met de
'd
M J
Deel van de kaart van
Jan Jansz. Dou uit 1745.
Rechts bij de Boomer
Wael liep de grens
(stippellijn) naar het
noordwesten richting de
molen van de Slootgaard.
o
Q
v
I O
o
Xo
Y H
'cd
I
fe-i
jr