12
Een maatglas, dat als
kelkje diende. Een
pleisterdoosje als ciborie
en aspirinebuisjes,
waarin hosties werden
binnengesmokkeld.
Uit: Govaert, 1949.
De Berckt in Baarlo.
Met dank aan de
historische vereniging
De Borcht.
werd vrijgelaten, zonder meer lovend
over de inzet en resultaten van zijn
congregatiegenoot. Pater Bakker heeft
de natuur van ’n foxterrier; als hij zich
ergens in vast bijt, laat hij niet meer los.
West-Fries van geboorte zet hij met een
koppige vasthoudendheid door, totdat
hij zijn doel bereikt heeft...Nauwelijks
waren wij, bewoners van De Berckt
gearresteerd, of pater Bakker kwam in
beweging. Hij ging voor ons zorgen!...
En hij bleef zórgen tot het einde van
de oorlog, zo niet meer voor ons, die
reeds in vrijheid waren, dan voor andere
priesters, die in Amersfoort of Vught of
ergens in een gevangenis verbleven.
Wat een reizen heeft hij gemaakt naar
officiële en niet-officiële instanties,
naar familieleden, naar kloosters en
bisschoppelijke paleizen, ja zelfs naar het
hol van de leeuw: het hoofdbureau van
de S.D. in den Haag. Als een speurhond
zocht hij naar eventuele lekken in de
bewaking om contact te krijgen met de
gevangenen.en had hij een opening
ontdekt, dan kwam er een stroom van
berichten en smokkelwaar naar binnen.
In de frontlinie
Op 4 september 1944 begonnen de
Duitsers weg te trekken uit het door
hen sinds augustus 1943 bezette
klooster in Brakkenstein. De bevrijders
naderden. Pater Bakker komt uit
Baarlo, schrijft pater Jan Beurskens
in het kloosterdagboek. Overal heerst
nu het lawaai van geschut, geallieerde
vliegtuigen zijn het doelwit. Intussen
oogsten de broeders hun aardappelen.
Grote gezinnen mogen 100 kilo kopen,
kleine gezinnen 50 kg. Tegen lage
prijzen. Veel mensen uit Brakkenstein
moesten voldoen om nog geldig te zijn.
Hosties konden zo klein en dun worden
gebakken, dat ze, naar een lumineus
idee van hem, in grote hoeveelheden
in aspirine-buisjes verpakt het kamp
werden binnengesmokkeld. Consecratie
ervan vooraf was dan niet meer nodig.
Allerlei liturgische aankleding en
attributen konden worden weggelaten,
had navraag bij de aartsbisschop,
kardinaal De Jong, hem geleerd. Vele
gevangenen vierden, zittend op de rand
van de bedden rondom een priester als
Sjef Govaert, de meest sobere missen
die men zich kan voorstellen. In de ogen
van Jan Bakker ging Govaert overigens
minder voorzichtig te werk dan hij zich
in deze situatie kon veroorloven, op het
gevaarlijke af. Wanneer pater Govaert
zijn Amersfoortse hostieleverancier
P Beckers bij een ontmoeting in het
kamp eens luidruchtig tot meer activiteit
maant, kost dat hem een standje.
‘Kerel, wees toch voorzichtig! Je brengt
Beckers en mij en jullie allemaal in
gevaar schreef Bakker hem in een
binnengesmokkelde brief. Bakkers
niet onverstandige voorzichtigheid
riep ook weerstand op bij familie
leden van gevangenen, aan en voor
wie hij clandestiene brieven doorgaf.
Brieven die door hem soms werden
gecoupeerd door er te riskante
stukjes uit weg te laten, bij voor
beeld passages met namen. Tot
ergernis van de ontvangers van
door hem eigenhandig overge
schreven brieven. Niettemin is
het oordeel van Govaert, die na
ruim 9 maanden op 17 mei 1944
