AAN DE WESTKADE (I)
J
AVaarlan
Hl
=3—
Piet Kleverlaan
15
In bijna elke Toendertoid heeft u kunnen lezen over een straat of
weg in Waarland. In grote lijnen is dit in alfabetische volgorde
gebeurd. In dit deel wordt de Westkade beschreven. Opvallend
is dat bij de straatnaamgeving in 1929 de Westkade anders liep
dan die van na de verkaveling rond 1950. Vandaar dat er nog een
vervolg op dit artikel komt.
Gedeelte van een topo
grafische kaart van na
de verkaveling. De oude
Westkade is verdwenen.
De denkbeeldige wandeling
begint bij 1)’t Hol, daarna
richting 2)het Roodpannen-
huis. Vervolgens langs 3)
Emmanuël en 4)de drie-
kapper van Freek Stoop
naar 5)de stolp van de
fam. Vrijsen aan de Nieuwe
Polderweg.
Bleije meer, de Schaepscuijl en de Sloot-
gert lag het Waertland. Een stuk oud
land, dat op die meren afwaterde. Men
begon dit gebied te ontginnen, waardoor
de bodem door afwatering en oxidatie
van het veen tot ruim een meter per eeuw
daalde. Vanaf die tijd moest een lage dijk
of kadijk er voor zorgen dat het Waert-
land niet onder water kwam te staan.
Waert of waard heeft in het Etymolo
gisch woordenboek de betekenis van laag
liggend land.
Toen deze kadijk aangelegd was, moest
het overtollige water via duikers worden
gespuid. Na verloop van tijd bleek deze
manier van afwatering onvoldoende.
Vanaf het begin van de 16e eeuw kon
men al molens maken, die op de wind
gezet konden worden; zoals de achtkanti
ge Noordhollandse binnenkruier. Dit type
werd toen in het Waertland gebouwd.
En, bij voldoende wind, kon deze molen
het polderwater op de boezem lozen.
Deze binnenkruier aan de Hoebelaan is
belangrijk bij het onderzoek naar de
ouderdom van de polder. Op een kaart
van Beeldsnijder uit 1575 staat deze
molen al ingetekend. En door deskun
digen wordt zelfs verondersteld dat deze
binnenkruier tot één van de oudsten van
ons land behoort. Het is dus aannemelijk
dat het Waertland als polder in die tijd
al bestond.
Een kade rondom
Als de molen zó oud is, dan moeten de
kaden zeker ouder zijn en mogelijk meer
dan vijfhonderd jaar. De hoogtes van de
kaden waren verschillend en afhankelijk
van het omringende land.
In 1590 werd het meer de Slootgert be
dijkt en drooggemalen en buiten de dijk
maakte men de ringsloot. De besturen
van de Waarlands- en Slootgaardpolder
wilden in 1823 de scheidingssloot
tussen hun polders aan beide zijden
laten afdammen. In de notulen van de
Waarlandspolder staat: het is nuttig te
oordeelen en te verlangen dat de ring-
oe oud is de Waarlandspolder eigen
lijk? Het is niet eenvoudig om op
deze vraag het juiste antwoord te geven.
Verschillende historici hebben onder
zoek gedaan naar de geschiedenis van
de Westfriese Zeedijk. Zo weet men bij
voorbeeld dat tijdens een stormramp in
1248 bij Sint Maarten een groot stuk van
deze dijk werd weggeslagen. Het water
overspoelde het veengebied en er ont
stond een merengebied tussen Schagen
en de Huigendijk, aan de noordkant van
het Schermeer. En te midden van het
Slootwad
p o l d e r
M'
Polder De Sc
Bleekmeer
i
w
'A
-V*"
(In verkaveling)
Kerkweg
T- .jT'-
