Antoon Smeets.
9
WAARLAND. Eerherstel. Onze lezers
herinneren zich, dat er in December en
in den loop van deze maand 2 berichten
zijn geplaatst over een zekere benoe
ming van den Zeereerw. Heer Pastoor
Vollering. Achteraf is echter gebleken
dat deze berichten berusten op een zeer
ernstige mystificatie.
De redactie is ten deze misleid gewor
den door een persoon, wiens doel blijk
baar geweest is, Pastoor onaangenaam
te zijn.
Wij behoeven niet te zeggen, dat we
zulks ten zeerste betreuren en gaarne
bieden we den Pastoor eerherstel aan.
Uit het Noord Hollands
Dagblad van
14 januari 1924.
Verzuiling
In 1853 werden in ons land weer bisschoppen benoemd. Er kwamen vijf bisdommen: Utrecht, Haarlem, Breda,
Den Bosch en Roermond. De katholieken waren de voorgaande eeuwen stelselmatig bij de protestanten en
liberalen achtergesteld en ze begonnen toen aan een inhaalslag. Deze emancipatie zette zich voort in de twintigste
eeuw. De verzuiling ging toen in een hoog tempo. Niet alleen katholieken, maar ook protestanten, socialisten en
liberalen hadden ieder een eigen zuil. Dit kwam tot uitdrukking in eigen scholen, kranten, radio-omroepen en
verenigingen. Van de wieg tot het graf leefde iedereen in zijn eigen wereld. In de vijftiger jaren van de vorige
eeuw kwam daar langzamerhand een einde aan.
Door deze vervelende
situatie werd de school
een duiventil. De
leerkrachten bleven er
hoogstens vier maanden,
want zodra ze de kans
hadden op een vaste baan
elders, vertrokken ze.
Slechts één onderwijzer,
Jac van Diemen, liet
Vanaf de preekstoel
De overgang van openbaar naar katholiek
onderwijs in Waarland ging niet van de
een op de andere dag. Gedurende enkele
jaren ging er een gemeentelijke politieke
schoolstrijd aan vooraf. Een heikel punt
was o.a. het schoolgebouw, dat niet
meer aan de eisen des tijds voldeed.
Een grondige verbouwing zou teveel
kosten. Het kerkbestuur deed in 1920,
ze had officieel nog geen zeggenschap
over de school, een verzoek aan de
schoolinspectie en de gemeente om een
nieuwe school te bouwen. Ze had zelfs
een begroting van bijna f 100.000,- laten
maken. Het antwoord was duidelijk.
Een nieuwe school in Waarland is voor
ons onbespreekbaar
In Waarland nam men geen genoegen
met dit antwoord. Men bleef ageren
tegen dit besluit. Dit had enig resultaat.
Het bestaande gebouw uit 1864 kon
worden opgeknapt. Voor een handjevol
niet-katholieke kinderen zou een nieuw
gebouw worden gerealiseerd aan de
Kerkweg (nu: Kerkstraat 39). Uiteindelijk
bleek het slechts om zes kinderen te
gaan. Een nieuwe school was dan ook
niet realistisch. De oplossing voor hen
was: met de schooltaxi van Cor Dekker
Andzn. naar en van de openbare school in
Heerhugowaard-De Noord.
Waar het kerkbestuur en de Waarlanders
op hoopten, kwam toch nog vrij
onverwachts. In maart 1924 kwam
de bevestiging van de gemeente
Harenkarspel, dat per 1 juli van dat jaar
het kerkbestuur van St. Wulfram de
volledige verantwoordelijkheid kreeg over
het onderwijs in Waarland. Vol trots werd
in die periode zijn Hoofd der School
Renaud en de kinderen van Waarland
niet in de steek.
had geen keus en Renaud
werd aangesteld als Hoofd
der School in Waarland.
Vollering had gehoopt dat
het nieuwe hoofd katholiek
zou zijn. Dat zou de
mogelijke overgang
B van een openbare naar
een katholieke school
gemakkelijker maken.
Vollering en Smeets
konden goed met elkaar
overweg. De relatie tussen
de pastoor en Renaud was
heel anders. Het nieuwe
hoofd was van mening dat
de pastoor zich niet had te
bemoeien met schoolse zaken. Dit
was tegen het zere been van Vollering,
die zijn ergernis duidelijk liet blijken
in zijn contacten met de parochianen.
Uiteindelijk mondde de tweespalt tussen
beide kemphanen uit in ingezonden
brieven in het Noord Hollandsch
Dagblad van december 1923. Vollering
was woedend, want in die ingezonden
brieven stond dat hij overgeplaatst
zou worden. De pastoor voelde zich
publiekelijk te schande
gemaakt. Hij accepteerde
dit niet en eiste van de
krant een rectificatie;
deze kwam op
14 januari 1924.