OORLOGSHERINNERINGEN
VAN GERARD DEKKER
F
Piet Kleverlaan
Gerard Dekker emigreerde ruim zestig jaar geleden vanuit
Waarland naar Australië. In 2007 kwam hij met zijn vrouw voor de
eerste keer over. Vier jaar later, in april 2011, was hij hier met zijn
dochter Nancy. Ze logeerden bij zijn zuster Marie aan de Kerkstraat
33. Evenals tijdens zijn eerste bezoek keek hij zijn ogen uit.
Wat is Waarland in zestig jaar toch veranderd. Ik herken zo goed
als niets meer. Alleen de kerk is nog hetzelfde. Het zijn voor hem
herinneringen aan zijn jeugd. Goede, maar toch ook ingrijpende.
Want vaak denkt hij nog terug aan de gebeurtenissen tijdens de
oorlogsjaren in Waarland en zijn verblijf in Duitsland.
Een eigen tuinderij behoorde voor
hem toen niet tot de mogelijkheden en
knecht blijven wilde hij niet. Dan maar
emigreren. Hij nam dit besluit en vertrok
in 1951 naar de andere kant van de
wereld, naar Australië.
De eerste oorlogsjaren
Gerard zag het levenslicht op 25 juli
1924 aan de Kerkweg D34 in Waarland
(nu: Kerkstraat 45). Hij was de vierde
in de rij van zeven kinderen van
Gerrit Dekker en Nanda van Diepen.
Er waren zes jongens: Jan, Weijert,
Gerard, Wim, Joop en Niek en één
meisje Marie. Tijdens zijn verblijf bij
zijn zuster Marie in Waarland kwamen
de verhalen los. Mijn vader was tuinder
met 4L bunder bij huis en nog één
bunder in de Anna Paulownapolder.
Vaak had hij kool samen met Freek
Stoop. Iedereen in het gezin moest
bijspringen. Er was wel voldoende te
eten, maar geld om luxe artikelen te
kopen was er nauwelijks. Jan, Weijert
en ik werkten in het begin van de oorlog
buitenshuis. Het was altijd los werk.
Vaak bij een tuinder in Waarland, zoals
bij Jan en Jacob Stoop. Veel vertier
was er toen niet. We troffen elkaar
’s avonds regelmatig op het pleintje,
hoek Kerkweg-Veluweweg. Allemaal
jongens van 16 tot 18 jaar. Daar
hingen we wat rond, of broedden wat
kattenkwaad uit. Ik herinner me nog,
dat één van de jongens vertelde dat hij
een steen door het raam van de boerderij
van Non Kossen had gegooid. Hij had
dit gedaan omdat Kossen N.S.B.-er was.
Een actie, die ik niet goed keurde. Want
het zou tot vervelende consequenties
kunnen leiden. Kossen heeft zijn beklag
gedaan bij de burgemeester en wilde een
schadevergoeding. Uiteindelijk kreeg hij
die. Later hoorde ik dat Kossen op de
hoogte was van Joodse onderduikers in
de Speketer en dat hij deze mensen niet
had aangegeven.
STAKING in witte letters
Eind april 1943 werd door de Duitse
bezetter aangekondigd dat alle
voormalige soldaten naar Duitsland
moesten. Dit veroorzaakte een protest
in ons land. Er werd opgeroepen om het
werk neer te leggen. Heel Nederland
oen Gerard Dekker achttien jaar was,
werd hij tewerkgesteld in Duitsland.
Na een verblijf van twee jaar in Hamelen
kwam hij terug in zijn geboortedorp. Wat
hij in Duitsland had meegemaakt, daar
leek hij wel met niemand over te kunnen
praten. Flink zijn en doorgaan met het
dagelijks leven. Zo ging dat in die tijd.
Gerard Dekker en dochter Nancy op bezoek in Waarland. Voorjaar 2011.
18
