‘voor dag en nacht,
zo ging dat toen’
33
Bombardementen op Den Helder
Op 10 mei 1940 werden de bewoners van Den Helder opgeschrikt
door sirenegeloei. De Tweede Wereldoorlog was begonnen. Toen op
14 mei de capitulatie werd getekend, zouden de gevechten moeten zijn
beëindigd. Voor Den Helder was dat zeker niet het geval. Op de avond
van 14 mei verschenen drie Duitse bommenwerpers boven de stad.
Doelwit waren de Rijkswerf en de Commandopost van de marine.
De bommen verwoestten hierbij een groot aantal woonhuizen en
achttien mensen vonden de dood. Een tweede bombardement volgde
op 31 mei. Toen waren het Britse toestellen die de bezette marinebasis
bestookten. In de maand daarna werd de stad nog diverse malen getrof
fen, waarbij veertig doden waren te betreuren. Alleen al gedurende de
eerste drie oorlogsjaren ontvluchtten ruim 15.000 inwoners de stad en
werden meer dan 2.000 huizen door de bombardementen geheel of
gedeeltelijke in puin gelegd.
Een kleine woning.
Het gezin Plijter
woonde er met vader,
moeder, vier meisjes
en zeven jongens.
land in de nabijheid van de spoorweg
overgang te koop was. Willem kocht het
perceel, hij liet daarop een kleine woning
zetten en kwam met zijn vrouw weer terug
in Waarland. Het echtpaar bleef kinder
loos. Willem van Schagen overleed in 1915.
In 1919 werd in Waarland de nieuwe pa
rochie gesticht. Geertje wist dat haar zwa
ger Piet Nieuwboer een stuk land, De
zeven geerzen, aan de kerk had geschon
ken. Hierop was de nieuwe kerk gebouwd.
Ook Geertje wilde iets doen voor de
parochie én voor het zielenheil van haar
en haar overleden man. Op 3 oktober 1921
werd door notaris J.W.C. Kroon te Zuid
Scharwoude een akte opgemaakt, waarin
zij verklaarde: te hebben verkocht voor
f 500,- haar huis, erf, bouwlandE1041,
groot 23 are, 90 ca. aan de Roomsch
Katholieke Kerk der parochie van den
heiligen Wulfram te Waarland. Verder
vermeldt deze akte dat: het kerkbestuur
zorg zal dragen voor haar uitvaart, begra
fenis en graf en dat gedurende vijfen
twintig jaar na haar overlijden jaarlijks
tijdens twaalf maanddiensten hun namen
worden afgelezen.
Geertje Ploeger overleed 6 april 1922.
Voor ouderen klinkt dit rijtje van de
maandelijkse doodceel misschien nog
bekend in de oren: Pieter Nieuwboer,
Catharina van Schagen, Willem van
Schagen, Geertruda Ploeger. Want ook
de namen van Pieter Nieuwboer en zijn
vrouw werden, net als die van Willem
en Geertje, gedurende 25 jaar afgelezen.
Mede ook vanwege hun verdiensten voor
de parochie.
Het huisje was eigendom van de kerk
en onze ouders huurden het. Tussen de
weg en de woning was een sloot met
een possie (loopbruggetje). Vóór was
de kamer met daarin twee bedsteden,
één voor vader en moeder en de ander
voor de jongsten, Afra en Tinie. Achter
was de keuken en het halletje. Hierin
stond een ladder om boven te komen. Op
zolder sliepen de jongens in ledikanten
en ook Gré had daar een apart kamertje,
afgeschermd met een gordijn. Truus was
de oudste en ze was vanaf haar twaalfde
jaar niet meer thuis. Ze had een betrek
king voor dag en nacht, zo ging dat toen.
Vader is geboren op 30 augustus 1895.
Wie hem heeft gekend, herinnert zich
zeker zijn grote handen en voeten.
Wanneer hij aan nieuwe klompen toe
was, moesten die apart worden besteld.
Bovendien had hij hoge wreven, waar
door hij met een koólmessie altijd de
bovenkanten van zijn nieuwe klompen
In gesprek met Siem Plijter
Siem Plijter werd tachtig jaar geleden
aan de Weelweg geboren. Met smaak dist
hij zijn herinneringen op.
Ons gezin bestond uit: vader, moeder, vier
meisjes en zeven jongens. Mijn ouders,
Piet Plijter en Jaantje Dekker, zijn op
14 november 1918 getrouwd en hebben de
eerste jaren van hun huwelijk in ’t Veld
gewoond. Hoe ze elkaar hebben leren
kennen en waarom ze in het voorjaar van
1922 naar Waarland zijn verhuisd, weet ik
niet, daar heb ik nooit naar gevraagd.
