18
Algemene informatie
De schepen voor het troepenvervoer waren zgn. mailboten, die naast passagiers ook post vervoerden, en
vrachtschepen die omgebouwd werden om zoveel mogelijk soldaten mee te nemen. Er zijn tenminste 120
verschillende schepen ingezet om 150.000 man personeel en materiaal heen en ook weer terug te brengen uit Indië.
Ze waren een maand onderweg. Er gingen gemiddeld zo’n 2.000 man aan boord. Daarom was er veel aandacht voor
de hygiëne. Er werd niets over boord gegooid. Voor het drinken was er zoet water, voor de schoonmaak zout water.
Het ontbijt was om zeven uur daarna begon het corvee. Bij toerbeurt werden de manschappen ingezet voor die taak.
Iedere dag was er voor wel 300 man corvee. Alle vertrekken voor dagelijks gebruik werden elke dag schoongemaakt.
Dat duurde tot 10.00 uur. Dan was de inspectie, die was grondig en duurde een uur. Overdag was er onderricht en
ontspanning. Na het avondmaal hadden ze nog tot 22.00 uur tijd voor zichzelf, dan begon de nachtrust.
De achterkant van de
maaltijdenkaart van
destijds.
Assistent van den Cantinehouder
Verzoeke voorrang»
Ik wilde dat wel. Maar voor wat, hoort
wat. Dus ook ruilen met het douchen.
Want dat gebeurde in de voorplecht van
het schip namelijk met zoet water en bij
de manschappen met zeewater. Geen
pretje en je had daarbij ook aparte zeep
voor nodig. Op de Sloterdijk was weinig
gelegenheid om kleren te wassen.
Daarom hingen ze vaak hun kleren aan
een touw overboord. Maar een nadeel
daarvan was dat de spullen door het zee
water krompen. En het gebeurde regel
matig dat een soldaat een leeg touw bin
nen haalde. Op de terugreis met de Volen
dam was er wel gelegenheid tot wassen.
Een mooi gezicht waren de dolfijnen die
met het schip mee zwommen. Een herin
nering van Piet: De dolfijnen zwommen
in een school van wel twintig dieren met
je mee. Het eten dat over boord gegooid
werd, vingen ze sierlijk op. Ook een blikje
maar dat spuugden ze meteen weer uit.
Dat kwam zo: Ik werd namelijk al heel
gauw kantinehulp. Ze zeiden tegen mij
dat ik ze wel kon helpen. Door dat werk
had ik elke dag veel te doen. En nog een
voordeel, je ging als kantinehulpen altijd
voor bij het warme eten.
Over de kantine weet hij nog te melden:
In de kantine werd het eten op plates
geserveerd. In een rij stond iedereen te
wachten met de maaltijdenkaart in de
In de kantine
Aan boord kregen de soldaten al soldij en
dat werd in de kantine vooral besteed aan
sigaretten, tandpasta en scheerzeep. Het
leverde Piet een baantje op.
hand. Met een kniptang werd er in de
aangegeven dag een knipje gemaakt en
dan deponeerden de koks het eten op de
plate. Als kantinehulp hoefde je dan niet
in de rij aan te schuiven.
Piet toont de maaltijdenkaart van destijds
met de gaten van de kniptang er in.
Op achterkant staat duidelijk vermeld:
Assistent van den Cantinehouder,
Verzoeke voorrang.
Spek voor het lek
Een hele vreemde ervaring wil Piet nog
wel vertellen: Op een dag vroeg de boots
man of ik hem wilde helpen. Vreemd, want
hij had vijf zijden spek bij zich. Daarmee
gingen we naar het ruim. In het ruim zag
ik dat vrachtauto ’s al met de wielen in
het water stonden. De bootsman zei toen:
’Wat ik nu ga doen mag je tegen niemand
vertellen. Daarna legde hij de zijde spek
tegen de wand en begon met een slaai,
een grote houten hamer, tegen dat spek te
slaan. Die kwam tussen de naden vast te
zitten. Op dezelfde wijze sloeg hij de andere
vier stukken spek tegen de wand aan. Piet
hield de gebeurtenissen voor zich. Pas
jaren later vertelde hij dit op een reünie.
De anderen reageerden verrast en vroegen
waarom hij dat niet eerder verteld had. Piet
zijn antwoord was: Dan waren jullie maar
ongerust geworden want eigenlijk was het
een lek schip. Want in de ijzeren wand zaten
namelijk haarscheurtjes en daar sijpelde
het water doorheen.
Van Jan Droog uit Zijdewind hoorde
hij later dat het gebruik van spek in
schipperskringen wel meer gebruikelijk
was. Het spek trok in de naden en zorgde
er voor dat die dicht bleven.
Materiaal
In Amersfoort hadden de Indiëgangers al
schietles gehad, maar dat stelde niet veel
voor. Daarom moesten ze op de boot nog
