EEN BIJZONDERE ERFENIS
Joop Zutt
37
Voor zover bekend komt er geen herdenking, geen tentoonstelling
of een of ander boekje. Voor zover bekend staan we dit jaar
niet stil bij een toch wel bijzonder bewogen moment in onze
Vaderlandse Geschiedenis. Dit jaar is het namelijk 200 jaar
geleden dat ons land als zelfstandige natie ophield te bestaan
en daar hebben we ook nog eens een bijzondere erfenis aan
overgehouden.
Overal klonk de kreet: Vrijheid, Gelijk
heid, Broederschap. In Nederland vluchtte
stadhouder Willen V naar Engeland en
met behulp van Franse troepen riepen de
patriotten in 1795 de Bataafse Republiek
uit. Nadat in Frankrijk Napoleon aan de
macht was gekomen en zichzelf tot keizer
had gekroond, benoemde hij in 1806 zijn
broer Lodewijk-Napoleon tot koning van
het Koninkrijk Holland. Napoleon dacht
dat met deze benoeming de Franse belangen
voldoende zouden zijn gewaarborgd.
Niets bleek echter minder waar. Deze
eerste koning van Nederland bleek zich
werkelijk voor de bevolking in te zetten.
Dat kwam onder andere tot uiting na de
Modern Nederland
Keizer Napoleon had alle handel met
Engeland ten strengste verboden. Zijn broer
liet echter oogluikend nog enige handel
toe en trad nauwelijks op tegen de leven
dige smokkelpraktijken. In 1810 had de
grote keizer genoeg van zijn recalcitrante
broer en lijfde Koninkrijk Holland in bij
Frankrijk. Ons land hield op dat moment
feitelijk als zelfstandige natie op te bestaan.
Het is logisch dat we dit niet vieren. Een
bezetting door een ander land is nu niet
bepaald het fraaiste moment in de geschie
denis. Zo zullen we ook niet stilstaan bij
de zeventigste verjaardag van de Duitse
inval van 10 mei 1940. Toch is die tijd
van Franse overheersing een ander ver
haal, want die gaf de aanzet tot de mo
derne staat Nederland. Het bestuur van
steenrijke oude dictatoriale regenten
families veranderde in een goed georga
niseerd, voor die tijd, democratisch en
centraal geregeerd koninkrijk. Nog dage
lijks hebben we te maken met de erfenis
daarvan. Na de vlucht van stadhouder
Willem V stelden de patriotten naar Frans
voorbeeld de eerste Grondwet op en orga
niseerden de eerste parlementsverkie
zingen. Ook is het aan hun inspanning
te danken dat de macht van steden en
gewesten fors werd ingeperkt. Een ander
wapenfeit was de invoering van één
spelling van het Nederlands. Dit alles
versterkte de eenwording van ons land.
ontploffing in 1807 van een kruitschip in
Leiden. Met een geweldige klap ging dit
schip, midden in het centrum van Leiden,
de lucht in. De ravage was enorm. Er vie
len 151 doden en ruim 2000 mensen waren
vrij ernstig gewond. 68 Huizen waren vol
ledig verwoest, honderden gebouwen
zwaar beschadigd. Nog diezelfde avond
ging de koning naar de plaats van de
ramp. Hij beloofde én gaf ruimhartig
hulp in geld en goederen. Begaan met
lot van de slachtoffers stelde hij een
nationaal rampenfonds in om uit dit
fonds de ergste nood te lenigen.
Lodewijk Napoleon,
Koning van het
Koninkrijk Holland van
1806 tot 1810.
A an het einde van de 18e eeuw was
heel Europa in rep en roer. De
Franse Revolutie had een eind gemaakt
aan de macht van vorstenhuizen en adel.
