DE VELUWE IN WAARLAND (I)
Piet Kleverlaan
8
What’s in a name of wat zegt een naam? Wanneer men de naam
Veluweweg leest of hoort, denkt men eerder aan een weg in
Gelderland dan aan een weg in een Westfries dorp. Toch bestaat
in Waarland de naam van deze weg al bijna 80 jaar. Dit eerste
artikel over de Veluweweg gaat over de herkomst en de mogelijke
verklaring van naam.
Een deel van de
Veluweweg. Rechts
lag de Veluwen Akker
De foto is gemaakt
rond 1932.
HUYGEN-WAERTvan AnthoniusMetius
uit 1631 De Waerdt Polder genoemd.
Een eeuw later kreeg de polder de naam
t Waerdland en vervolgens Waarland.
De naam gaat terug naar het Middel
nederlandse waerd en betekent aan water
gelegen land, dat gemakkelijk onder
water loopt.
De Waarlandspolder is een oud veenge
bied, dat al vanaf de dertiende eeuw
geschikt werd gemaakt voor veeteelt. De
afwatering van de percelen gebeurde via
9 Juli 1804
Een Schout en zijn Schepenen, vergelijk
baar met de tegenwoordige Burgermeester
en verklaring van een plaats- of
poldernaam kan belangrijke infor
matie verschaffen over het ontstaan van
die plaats of polder. Zo wordt de Waar-
landspolder op de Caerte van de HEER-
bestaande geulen en sloten naar de lager
gelegen meren zoals de Slootgert,
Bleeckmeer, Schaapsknijl en het Amers-
wiel. Daardoor was het verkavelings-
patroon niet recht toe, recht an. Het veen
ontwaterde, klonk in en de bodem daalde.
Om zich tegen het buitenwater te be
schermen, legden de bewoners vanaf
circa 1500 dijkjes aan. Het water in de
polder kon daardoor minder gemakkelijk
op het boezem worden geloosd. Om de
voeten in de Waarlandspolder droog te
houden werd in 1571 een molen gebouwd.
Het was een landschap met akkers en
sloten. Verschillende
akkers kregen een
naam. Deze namen
zijn nog te vinden in
aktes of opdragt-
brieven van vóór
1810. Het kadaster
bestond in die tijd
nog niet en om bij
een verkoping aan
te geven om welk
perceel het ging,
werd een akte opge
maakt, waarin men
de polder, de naam
van het perceel, de
oppervlakte en de
naam van de belen
dende percelen noem
de. De herkomst van
een akkernaam in de
Waarlandspolder is
soms af te leiden van
een grondsoort of van de vorm van een
stuk land: zoals ’t Modderweijdje of de
Kromme Akker. Ook was er een Veluwen
Akker x) en omdat de weg vanaf Piet Zutt
tot de brug bij Jaap Hoebe over die akker
liep, gaf de gemeenteraad in 1929 aan
die weg de naam Veluweweg. (Nu: vanaf
Veluweweg 2 tot Hogebrugweg 1.)
