o
h
L
■i*!
ri
Waarland, september 2006.
20
Rechts boven:
Bleekmeerweg 8.
Van Friese komaf.
Rechts onder:
Slootgaardweg 21.
Genegenheid voor
het Drentse land.
Links onder:
Slootgaardweg 31b.
Uit het Friese noorden.
Schaapskuilweg 6.
Een accolade versiering.
Uilenborden
De makelaars op de boerderijen in Fries
land, Groningen, Drenthe en Twente
worden aan weerszijden gesteund door
een zwaan. Daaronder bevindt zich een
driehoekig bord tegen de gevel in de nok
met daarin een luchtgat - het uilengat -
genoemd. Deze opening verschaft uilen
op hun muizenjacht toegang tot de boer
derij. De makelaar wordt gezien als een
onderdeel van het uilenbord.
In Friesland kent elke regio zijn eigen
uilenbord. De borden in de omgeving
Dokkum hebben een gesloten tulp, waar
mee de hoop wordt uitgebeeld. Daar
onder bevindt zich een zonnerad met een
x-teken, als symbool tot zegen over de
zaai- en oogsttijd.
Op de boerderij aan de Slootgaardweg
31b staat zo’n uilenbord, welke de Friese
herkomst van de bewoners duidelijk aan
geeft. Ook de zwanen op de stolp aan de
volledige beeld van al deze ornamenten in
het dorp. Er zijn er beduidend meer dan
waarover hier is geschreven.
Bronnen:
- Houten Huizen, een unieke bouwwijze
in Noord-Holland, H. Janse.
- Van Hunebed tot Hanzestad, J. de Rek.
- De landelijke bouwkunst in Hollands
Noorderkwartier, L. Brandts Buys.
- J. Batema.
Al rondspeurend valt het op hoe, welis
waar bescheiden van grootte en vorm,
dikwijls een enkel detail de makelaar tot
een kunstwerkje maakt. Voorbeeld hiervan
is de makelaar van Kerkstraat 45, met een
hier niet eerder gezien rozetje, en die van
Veluweweg 41 met een hartje en een ac-
coladeversiering in de windveren, net als
Schaapskuilweg 6.
Toegegeven dat de
allermooiste makelaars
en gevelversieringen in
de Zaanstreek, Water
land en De Rijp te vin
den zijn. Het aardige
in Waarland is dat men
veel verscheidenheid
aantreft, van alles een
beetje, maar mooi ge
noeg om er gewag van
te maken. De beschre
ven makelaars op de
woningen geven geen
Bleekmeerweg 8 duiden op Friese komaf.
Met de zwanen op huis en bijgebouwen
van Slootgaardweg 21 geeft de familie
Stolze uiting aan haar genegenheid voor
het Drentse land.
Blijft nog de vraag: Waarom zwanen?
Geen mens die het weet. Wat wel duide
lijk is, dat als een woning een uilenbord
heeft, de boerderij is betaald, aldus de
volksmond.
■F
■hat
