41
Vanuit de noodkerk aan de
Westkade vertrok een proces
sie op weg naar de eerste
steenlegging voor de nieuwe
kerk. Het misdienaartje
rechts is René Smeets.
fronteerd. Het ging zelfs zo ver dat er
tijdens een vergadering van Waarland
en Omstreken werd opgemerkt dat een
baan in het Noord-Brabantse Uden
ruim 200 per jaar meer opleverde.
De mensen in Waarland zaten er maar
mee. Ze zagen hun geliefde meester
Smeets niet graag vertrekken en hadden
er zelfs een jaarlijkse bijdrage vanuit
de verenigingskas voor over als hij
maar zou aanblijven als schoolhoofd.
Als de gemeente Harenkarspel met
een extra bijdrage van 50 op de
proppen kwam, dan zou de vereniging
dit ook doen. Mocht blijken dat de
gemeente halsstarrig bleef weigeren,
dan zouden de tuinders desnoods 100
uit de verenigingskas willen bijleggen
gedurende een periode van vier jaar.
In ’t Veld naar school?
Al meerdere keren waren er in Waarland
stemmen opgegaan voor een eigen paro
chie. De meeste katholieken in Waarland
waren parochiaan van de H. Martinus te
’t Veld. De mensen in de Speketerspolder
gingen naar Tuitjenhorn te kerk, de
bewoners van de Rietkuil kerkten in
Noord-Scharwoude en de mensen aan de
zuidoostkant van Waarland behoorden
tot de jonge parochie van het H. Hart in
Heerhugowaard-De Noord.
Maar in de zomer van 1918 kwamen
de plannen voor een zelfstandige paro
chie voor de Waarlanders ineens in een
stroomversnelling. Wat was het geval?
Alphons Verberne, pastoor te ’t Veld,
maakte vanaf de preekstoel bekend dat
het kerkbestuur had besloten dat voor de
Voldoende draagvlak?
De heren Dekker en Smeets kregen bij
val van deken Van Heeswijk uit Schagen.
Hij had van hun plannen gehoord en
nodigde hen uit om eens van gedachten
te wisselen over de vraag of een eigen
parochie en een eigen kerk in Waarland
wel haalbaar zouden zijn. De deken
sprak zeer openhartig met de twee initia
tiefnemers en maakte hen duidelijk aan
welke voorwaarden zou moeten worden
voldaan eer de plannen zouden kunnen
worden gerealiseerd.
Andries Dekker en Antoon Smeets werd
geadviseerd om te onderzoeken of er in
Waarland voldoende draagvlak zou zijn
om een eigen parochie te stichten én
in stand te houden. Het werd duidelijk
dat de Waarlanders het niet bij woorden
konden laten, maar dat er ook daden
moesten volgen. De deken maakte even
eens duidelijk dat een uitbreiding van
de commissie van voorbereiding wense
lijk was. Een derde medestander werd
gevonden in de persoon van Piet Nieuw-
boer junior.
Na het bezoek aan de deken ging de
commissie hogerop en werd er audiëntie
aangevraagd bij monseigneur Möllman,
katholieke kinderen van de parochie een
grote, zes klassen tellende school naast
de parochiekerk zou worden gebouwd.
Het zou een school moeten worden die
door alle kinderen van de Martinus-
parochie, dus ook de Waarlandse, zou
worden bezocht. Het plan van het kerk
bestuur viel bij de Waarlanders niet in
goede aarde en helemaal niet bij meester
Smeets. Die zag deze ontwikkeling als
zeer bedreigend op zich afkomen. Als
er in Waarland een eigen parochie zou
komen, konden de plannen vanuit ’t Veld
wellicht een halt worden toegeroepen,
omdat de Waarlandse openbare school
kon worden overgedragen aan het bij
zonder onderwijs. Er moest actie worden
gevoerd en meester Smeets toonde zich
strijdvaardig. Tezamen met Andries
Dekker, een vooraanstaand persoon
binnen de Waarlandse gemeenschap,
klopte Smeets aan bij de pastorie in
’t Veld. Gaandeweg het gesprek werd het
de pastoor duidelijk dat de plannen voor
de bouw van een nieuwe school voor het
bijzonder onderwijs op veel weerstand
van de mensen uit Waarland konden
rekenen.
