amI Wimpels van neusdoecken. Herman Hartman van der Wonde. ‘Wel drie duysent in ’t getal’. 6 ‘Henricus Benschop, pastoor van Oudorp, sloot zich met een grote groep parochianen bij hen aan. De komst van de Schout deed de ge sprekken verstommen, de spanning was om te snijden. Van der Woude reed met zijn gewapend gevolg door tot de schuilkerk in Zijde wind. Tot zijn verbijstering troffen zij daar een grote menigte -in het verslag van de gebeurtenissen wordt gesproken van ‘wel drie duysent in 't getal die hen zwij gend doch bovenal dreigend stond op te Henricus Benschop van Oudorp zich met een grote groep parochianen bij hen aan. Ook uit de stad Alkmaar volgde een flink aantal mensen. Via de Huijgendijk kwa men zij in Heerhugowaard, waar, halver wege de Middelweg, pastoor Jacobus Me nus uit de Zuidermeer en pastoor Petrus Matthiae Praeterus hen met een grote groep parochianen opwachtten. De Middelweg volgend kwamen zij k bij het Niedorper Verlaat. Ook hier voegden zich weer veel A mensen bij de stoet. Vicaris Atfi De la Tone zag dit alles M met toenemende bezorgd- Ii heid aan. Hij was niet gerust op de goede afloop: V zoveel mensen zou wel eens teveel van het goede f kunnen zijn. De toediening van het Vormsel zou met zo’n aantal meerdere dagen in beslag gaan nemen. Daarnaast dacht hij aan de ‘strenghe placcaten’. Vicaris De la Torre naderde De Weel. Hier stonden al vele wagens langs de weg. Het dorp Zijdewind zag zwart van de mensen. Zij zwaaiden en riepen enthousiast naar hem. De la Torre wist niet wat hem óver kwam. Een dergelijk welkom had hij in zijn loopbaan nog nooit eerder meege maakt. Eindelijk kon hij pastoor Cleer- besem in het gedrang ontwaren. Na een kort welkom kwamen zij al snel overeen dat de plechtigheden zo vlug mogelijk moesten beginnen. De schuilkerk, een Westfriese boerderij aan de zuidwestkant van Zijdewind, bood voor deze massa mensen absoluut onvoldoende ruimte. In groepen van tweehonderd mensen zou het Vormsel worden toegediend. De overigen moesten buiten maar wachten. Pieter Dissel en zijn mensen bleven de wacht houden. Herman Hartman van der Woude vertrok met zijn Rakkers om halftwaalf in hoog tempo uit Nieuwe Niedorp richting Zij dewind, nadat ze eendrachtig besloten hadden: ‘sonder eenigh uytstel op het spoe- dighste, zich gesamentlijcken derwaarts te transporteren, omme de saecke te onder- soecken ende te doen dat Amptshalven be- hooren soude. Tot dien eynde in alderyl van de Sijdwind door de Weel, hebben ter- stont ghesien dat veele persoonen uyt- waert aen tot het preeckhuys toe op de wacht stonden, die met wimpels van Neus doecken, malkanderen adverteerden van onse komste Het waarschuwingssysteem van Pieter Dissel werkte. Vicaris De la Torre en pas toor Cleerbesem beëindigden onmiddel lijk de plechtigheden. De schuilkerk werd ontruimd en de gebruikte materialen weg geborgen. ƒ4' Schout Herman Hartman van der Woude had zijn mensen op 23 augustus bij elkaar: Hendrick Klaesz Schoenmaker en Come lis Dircksz Kistemaker, burgemeesteren tot Niedorp, Klaes Klaesz Houtkooper, Arien Pietersz Moerbeeck en Klaes Jacobsz, Schepenen der stede Niedorp, de andere Regenten ‘van huys en absent zijnde’. In korte trekken schetste de Schout wat hem bekend was van de plannen van pastoor Cleerbesem. Hij sprak over de vele geruch ten die de ronde deden, dat er een ‘Paep- sche Bisschop’ naar Zijdewind al op weg zou zijn en dat er van alle kanten wagens met volk derwaarts reden om er het Vorm sel, zoals ze dat noemden, te ontvangen. Hij wees het College erop, dat deze erger lijke komst van een bisschop, nu de vrede met de koning van Spanje was gesloten, absoluut verboden was en niet te tolere ren. Ook bijeenkomsten met bijgelovigen kon men niet dulden. Zouden ze dit toe staan dan zou dat in de toekomst hele kwalijke gevolgen hebben. Eenstemmig werd besloten op te treden. Herman Hart man van der Woude zou zijn gram mogen halen. Hij was echter niet gerust op de afloop, want zijn spionnen hadden al zeer veel mensen richting Zijdewind zien gaan.

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Toendertoid: Stichting Waarland van toen | 2001 | | pagina 8