u.
u.
Rode kool van Waarlands bo
dem.
In 1899 werd de eerste (houten) hoge brug
gebouwd over de ringsloot russen Waar
land en de Smuigelpolder. De Tuinbouw
vereniging had zich daar sterk voor ge
maakt. De producten konden via de brug
met paard en wagen naar de veiling bij het
station Noord-Scharwoude. De tuinbouw
in Waarland floreerde. Weilanden werden
gescheurd en opgekocht door jonge, voor
al katholieke, tuinders. Het inwonertal
nam toe evenals het aantal schoolgaande
Aan het einde van de negentiende eeuw
veranderde Waarland. Vooral in de zuid
oosthoek van de polder zijn in die tijd
steeds meer tuinbouwbedrijf]es ontstaan.
Klaas Kuiper was als eerste in Waarland
begonnen met de teelt van rode kool. Hij
woonde in een boerderij aan de Westkade
(thans nummer 1). De teelt van rode kool
had hij in Langedijk gezien en de tuinders
daar verdienden er een aardige boterham
mee. Kuiper was er dan wel mee begon
nen, maar de verkoop was een groot pro
bleem. In Langedijk kwamen toen al
kooplieden uit de steden, maar Waarland
en Kuiper waren hen onbekend. Kuiper
moest zelf naar Langedijk om kenbaar te
maken dat hij ook rode kool in de aan
bieding had. Ervaring met de bewaartech
niek en de handel had hij niet. Het eerste
jaar liep dan ook uit in een fiasco. Het jaar
daarop probeerde hij het opnieuw. Nu was
Maandag 5 september, de eigenlijke feest
dag, was er weer een optocht met ver
sierde wagens. De stoet was nog fraaier en
groter dan de eerste keer. Er was zaterdag
avond en de gehele zondag doorgewerkt
om de wagens nog meer te versieren om
nog beter voor de dag te komen. Per slot
van rekening vormden de mensen in de
verschillende polders ook toen al een
hechte gemeenschap. Na afloop van deze
rondrit waren op een terrein bij de Neder
lands Hervormde kerk te Dirkshom volks
spelen georganiseerd voor jong en oud.
Zaklopen, sprietlopen, ringsteken, tobbe-
varen waren ook toen al bekende ingre
diënten van zo’n dag. De schooljeugd
genoot met volle teugen van deze extra
‘vacantiedag’. Het koninginnebal in de
verschillende dorpscafés sloot voor de ou
deren deze geslaagde dag.
Kuiper mazzel. Het werd een strenge win
ter en groenten waren schaars. Er was veel
vraag naar wintergroenten en de prijzen
liepen op. Hij maakte een best jaar met
zijn rode kool en dat had tot gevolg dat
veel Waarlanders overgingen op de teelt
van deze koolsoort. Voor de verkoop en
afzet bleven ze afhankelijk van de wille
keur van kooplieden, die de nieuwbakken
tuinders bezochten. Inzicht in de markt en
prijsvorming hadden ze niet. Daarin kwam
verandering door meester Plaatsman. Hij
wees de boeren en tuinders op de voor
delen en mogelijkheden van coöperaties
en tuindersverenigingen.
Niet bevorderlijk voor het les
programma.
In 1897 slaagde hij erin om de Tuinders-
en groentevereniging ‘Waarland Om
streken’ op te richten. De belangstelling
was groot. Ruim 80 mensen konden als lid
worden ingeschreven, waaronder ook een
flink aantal uit Zijdewind en ’t Veld.
Gezamenlijk werden meststoffen, plant
goed en gereedschappen ingekocht. Proe
ven met nieuwe teelten werden genomen.
Zo werd in 1909 door een dertigtal tuin
ders besloten augurken te gaan telen. Het
zaad werd door de vereniging ingekocht.
Ondanks een natte zomer kon deze proef
geslaagd worden genoemd. De prijs van
de ‘zure bommen’ was dermate goed dat
werd besloten in 1910 wederom augurken
te telen. In de jaarvergadering van dat
zelfde jaar werd melding gemaakt dat
bouwer J. Pancras ‘een geheelen akker in
gereedheid had gebracht om die met
aalbessenstruiken te beplanten en dat men
zich door den hoogen prijs der kool
soorten niet in slaap laat wiegen, maar
dat men het oog op de toekomst houdt
gevestigd.
J J.
is.
10
Breuken, uit te rekenen
zonder 'zakjaparmer
Hoeveel kojt de h. putontnlic. wamiesr meuwoor <1*
6 L. S’/i gl- betaalt
ludiov men voor 18. bicrgl&zen 4'/j gl- betaald heeft,
tegen hoerecl d*ti <dn gin* gerokeittl
Zoo een Ulenkcoptr «n «Uk laken ran *S N. ont
vangt voor 2SS*/,. hoeveel kost Leni du do M
Voor >8 gi- knopt tnen li'/j KG ran loken teven,
hoeren! K.G. van dioxoltd-v waren ra! ui«n dan voor
10 kannen koopea