Man en paard.
44
deed het loonwerk en verzorgde de vee
stapel, Adam was voor de tuinderij. Adam
sr. hielp nog wel mee en in de winter
maanden legde hij, gekleed in de traditio
nele blauwe kiel en pilose broek, nog
menig kooltje om. Bij het lossen van de
kool in de zwarte boet van Jan van der
Fluit leverde zijn pijp soms een zodanig
dik rookgordijn op, dat bij het opgooien
van de kool zijn (klein-)kinderen volledig
aan het zicht waren onttrokken.
Hij bleef een opvliegend persoon. Bekend
bleef zijn schreeuw naar de kleinkinderen
wanneer ze weer eens op de verboden
hooizolder aan het donderjagen waren:
‘Kom d’r uit, darmen!’ Het grut gehoor
zaamde onmiddellijk en liet zich als de
wiede weerga via het hooiladdertje naar
beneden zakken.
Gelukkig was hij zijn uitbarsting weer
snel vergeten en was zijn woede van korte
duur. Moeder Neel kon genieten van haar
oude dag, het leven van haar kinderen en
kleinkinderen vulden haar dagen met
vreugde. Helaas begon zij op latere leef
tijd sterk te dementeren. Op 27 november
1968 overleed zij op 85-jarige leeftijd.
Haar man Adam werd 88 jaar en overleed
in 1970.
Nadat vader Adam het bedrijf in 1948 aan
zijn beide zoons had verkocht, zetten de
broers de eerder overeengekomen taak
verdeling voort. Klaas deed met zijn paar
den het loonwerk en Adam hield zich
bezig met het tuindersbedrijf. De broers
konden zich hierin goed vinden. Het ver
schil in leeftijd was groot, Klaas was van
1910 en Adam werd in 1922 geboren.
Klaas was de veertig al gepasseerd en
iedereen dacht dat hij wel vrijgezel zou
blijven. Tot veler verrassing kwam daar
verandering in toen hij Alie van der Fluit
ontmoette. Het klikte wonderwel tussen
die twee ook al was Alie twintig jaar jon
ger. 1 Augustus 1951 trouwden zij en gin
gen wonen in een huisje aan de Oostkade
(nu nr. 17). Het loonwerk stond in die pe
riode, door de verkavelingswerkzaamhe-
den, op een laag pitje. Nadat Waarland
was veranderd van vaar- tot rijpolder trok
het werk weer aan en was Klaas bijna
dagelijks met zijn paarden aan de slag. De
Waarlander tuinders hadden door de ver
kaveling een duidelijke voorsprong geno
men op tuinders uit de omgeving. Naast
de gebruikelijke producten, zoals aardap
pelen en kool, hadden de meesten een bol-
lenkraam met tulpen of irissen. Traditio
nele nateelt, zoals zilveruien of slabonen
verdwenen uit het teeltplan. De verkave
ling had ook tot gevolg dat de vertrouwde
manier van landwerk verdween. Spitten,
mensenbeultjes e.d. verdwenen samen
met de vlet en de praam uit beeld. De rol
van loonwerker werd allengs belangrijker,
daarnaast kwam ook de concurrentie om
de hoek kijken. Gert Poland, Bram
Dekker, Piet Danenberg, Siemen Kuiper
en Arie Goudsblom van De Weel probeer
den, afwisselend met en zonder succes,
hun graantje van deze markt mee te pik
ken. Ieder kreeg zo zijn eigen vaste klan
ten. Zo ook Klaas en Adam Bruin.
Langzaam maar zeker veranderde echter
de situatie. Menig tuinder schafte zelf een
trekker aan en hield daarmee de loonwer
ker zoveel mogelijk van zijn land. Klaas
had echter een niet onbelangrijk voordeel
want met zijn paarden kon hij nagenoeg
altijd aan de slag. Nattigheid op het land
maakte dat de lichte trekkertjes al gauw
waren uitgeschakeld. Twee stoere werk
paarden konden vrijwel onder elke weers
gesteldheid aan de slag. Er waren diverse
tuinders die dan beslist geen trekker op
hun land dulden, maar ook als er sprake
was van een nachtvorst in het late voorjaar
als de piepers al in de grond zaten. Dan
ging Klaas al weer het land op met z’n
paard en de ‘Harriejoep’ (Hurry-up). Hier
door kon hij de concurrentie lange tijd op
afstand houden. Klaas vormde met zijn
paard een twee-eenheid. Ook zijn kinde
ren bracht hij de liefde voor de dieren bij.
Zoon Arie was als joch doodsbang als hij
die grote snuivende beesten water moest
geven, maar gelukkig hielp vader hem
beetje bij beetje over zijn angst heen.
Minder gelukkig liep het af met buurjon
gen John Ursem. Hij was in het voorjaar
van 1963 op een keer met stenen aan het
klieren achter het paard Nellie (overigens
een heel mak paard). Nellie gaf een trap
achteruit, vol in het gezicht van John.
Vader Ursem wist door kordaat optreden,
samen met de gealarmeerde dokter
Hageman, John met spoed naar het zie-
