De kosten voor de ‘kleine luyden’.
Drie behoeftigen in Tuitjenhom.
25
van meerdere gegoeden als eereleden die
zich willen verbinden door eene jaarlijk-
sche contributie het fonds te steunen zon
der aanspraak op uitkering.
Hoofdonderwijzer
Dirk Pieter Plaatsman.
De draaibrug bij Nolten,
tussen de huidige Zut- en de
Ringvaartweg, is allang
verdwenen.
Met de aanleg van de nieuwe weg hadden
de inspanningen van meester Plaatsman
succes gehad. Zijn populariteit onder de
Waarlandse bevolking steeg hierdoor snel.
Dat bood hem de kans een nieuw ambiti
eus plan te ontwikkelen. De gezondheids
zorg stond in de kinderschoenen, maar het
vertrouwen in het medisch handelen van
universitair opgeleide artsen nam spoedig
toe. Nieuwe medicijnen werden gebruikt
en onder narcose uitgevoerde operaties
brachten opvallende resultaten. Echter de
kosten waren voor de ‘kleine luyden’ ook
toen al hoog. Enkele jaren geleden had het
gemeentebestuur besloten de armenprak
tijk van Waarland en de Slootgaard uit te
besteden aan dokter Huebert uit Zijde
wind tegen een vergoeding van 0.75 of
1 per recept. Ook het gezin Plaatsman
had Huebert als huisarts. Bij de geboorte
van Maria Naantje in 1881 en van Guurtje
Anna op 6 november 1882 had de dokter
geholpen. Dirk Pieter Plaatsman had bij
die gelegenheid met de dokter gesproken
over medische hulp, waarbij hij hem ge
wezen had op de mogelijkheid tot verze
keren tegen ziektekosten. De dokter had
meester Plaatsman laten weten dat de
armenpraktijk weinig voorstelde. De men
sen wisten niet dat zij een beroep konden
doen om de kosten bij de gemeente te ver
halen of zij wilden zich niet als ‘armlas
tig’ bekend maken. Te vaak echter werd
hij te laat ingeschakeld en te vaak prutste
men nog met ouderwetse huismiddeltjes.
Deze woorden van dokter Huebert bleven
hangen bij Plaatsman. Hij las het nodige
over verzekeringen en onderlinge samen
werking, die een mogelijke oplossing zou
den kunnen bieden. Een onderling ge
meentelijk ziekenfonds zou haalbaar moe
ten zijn en ook de minder gegoeden zeker
heid bieden op medische zorg. Hij sprak
er over met het gemeenteraadslid Keesom
en met burgemeester Jacob Swan. Het
kostte enkele avonden maar de heren
schaarden zich achter Plaatsman. De be
hoeften zouden tegen een minimale weke
lijkse contributie vrije geneeskundige
hulp verschaffen ‘aan het hoofd des huis-
gezins benevens eene geldelijke uitkering,
wekelijksch tijdens de ziekte, ’t welk ech
ter slechts kan werken bij eene deelne
ming van 80 d 100 leden, én aansluiting
Een eerste vergadering werd belegd in
‘De Tortelduif’, een tweede in Dirkshorn.
Met verve bracht Plaatsman zijn plannen
naar voren. Met voldoening kon hij burge
meester Swan melden dat 50 personen
zich als leden hadden aangemeld Ook tien
ereleden waren bereid een jaarlijkse con
tributie te betalen. ‘Helaas’, meldde bur
gemeester Swan in de raadsvergadering
van 8 januari 1883, ‘hebben echter van
Tuitjenhorn en Kalverdijk zich nog weinig
