De Speketersmolen.
Hendrik naar de Speketer.
12
30 Mei 1803 werden
Harmen Bommer en
Grietje Aris Gorter
ingeschreven in het
huwelijksregister van de
statie Sint Martinus te
’t Veld. Op dezelfde dag
werd Grietje daar ook
gedoopt. De pastoor
kortte de woonplek in
tot: 'Schaverlaat’.
De Speketer behoorde
tot de statie
Tuitjenhorn. Op 15
april 1849 werdArie
Bommer daar gedoopt.
Arie Bommer, geboren 14 april 1849, was
met zijn ouders in de buurt van de
Speketersmolen komen wonen. Als kleine
jongen kwam hij vaak bij molenaar Dirk
Spil over de vloer en vond het prachtig als
de molen draaide. Ook hij wilde wel
molenaar worden, maar waar?
In de notulen van de Speketerspolder
lezen we:
Tijdens een buitengewone vergadering
van het polderbestuur werd op 29 decem
ber 1874 besloten: ‘Op voorstel van den
Voorzitter wordt aan de leden in omvraag
gebracht om Dirk Spil te verzoeken nog
een half jaar den molen te bemalen en A.
Bommer verder te onderrigten. Na gemel
de omvraag wordt zulks door de leden
goedgekeurd en dus besloten, terwijl Dirk
Spil, hier aanwezig, genoemd verzoek toe
stemmend beantwoordt. Alzoo wordt be-
huwelijk. Hendrik was rooms-katholiek
en Neeltje Nederlands Hervormd. Zeven
maanden later, op 8 februari 1839, werd
dochter Grietje geboren. Ze waren over
eengekomen de kinderen katholiek te
laten dopen, deze afspraak zijn ze ook
nagekomen. Grietje, Cor, Aagje en Her
manns werden gedoopt in ’t Veld. De
anderen: Arie, Maartje, Arie van 1849,
Trijntje, Trijntje, Simon, Trijntje, Simon
en Simon ontvingen dit sacrament in de
parochiekerk van Tuitjenhorn. De dubbele
namen: Arie, Trijntje en Simon geven aan
dat er in dit gezin ook kindersterfte was.
Omstreeks 1850 verhuisde het gezin naar
een huisje in de Speketerspolder.
Na een paar jaar bij zijn moeder te hebben
gewoond, zat er voor de twaalfjarige Hen
drik niets anders op bij een boer aan te
kloppen en te vragen naar werk. Hij werk
te dan bij de één, dan bij de ander. Bij één
van die bazen ontmoette hij Neeltje
Dekker uit Barsingerhom. Ze trouwden 3
juni 1838, Hendrik 21 jaar en Neeltje 24
jaar. Het was opnieuw een gemengd
Grote gezinnen en kindersterfte kwamen
in die tijd veel voor, zo ook bij Bommer.
Het gezin breidde zich uit met acht kinde
ren, waarvan er vier op jonge leeftijd
overleden. De jongste zoon Hendrik werd
op 29 juni 1816 geboren.
Harmen verdiende de kost als losarbeider
bij veeboeren in de omgeving. In de win
ters van 1820 en 1821 trok hij richting de
Zijpe. Daar werkte hij als graver en ‘plan
kenschraper’ bij de aanleg van het Noord-
hollandsch Kanaal.
Op 19 januari 1823 overleed Harmen
Bommer en in zijn overlijdensakte staat
o.a.:’.... oud zes en vijftig jaren, wonende
en overleden te Haringcarspel en
Echteman van Grietje Keizer. Zoon van
Hendrik Bommer en zijn vrou doch de
naam van dezelve is onbekend. Beiden
overleden.
Kinderen verlieten vaak op jonge leeftijd
het huis. Op het platteland verhuurden zij
zich als boerenknecht of dienstmeid, zo
ging het ook in het gezin Bommer. Toen
Harmen was gestorven, had zijn vrouw
Grietje alleen nog de zorg voor Grietje en
de zevenjarige Hendrik.
I
