We hewwe drie jonkies.
Te midden in het land.
Ik ben de Speketer.
9
Als we de situatie van de Speketerspolder
aan het begin van de negentiende eeuw
bekijken, dan zien we in het midden van
dit voormalige eiland een groot gebied
van weilanden. Meer naar de ringvaart toe
lagen de akkers. Het perceel waar lange
tijd een boerenstolp heeft gestaan, lag in
het midden van de polder en was per voet
slechts te bereiken via een landpad. Dat
pad vormde als het ware een oost-west-
verbinding van de Waarlands- naar de
Woudmeerpolder.
Een deel van de Speketerspolder, met sec-
tienummers D-77, D-78 en D-79 was in
handen van de firma De Lange en Moraaz
‘Ik was nieuwsgierig naar de oorsprong
van deze boerderij. Daarom heb ik bij het
Kadaster te Alkmaar de perceelgegevens
opgevraagd. Aan de ‘Stichting Waarland
van Toen’wil ik vragen of kan worden uit
gezócht wie er in deze boerderij hebben
gewoond’, zo liet Jan Uff ons weten. Met
behulp van zijn kadastrale gegevens en
de bevolkingsregisters van de gemeente
Harenkarspel kwamen we tot het onder
staande gegeven.
van ’t zweit werd ie wakker. Gelukkig
maar dat ie het droomde. De veugeltjes
heb ie deemei met rust leiten en hoi koikt
er nou met heel are ooge nei.
’Den vloog ien van
het echtpaar sissend
en bleizend op je of.
Tekening: Jan Uff.
Toen ze de volgende dag boi de ouwe
bouwval ankwamme en hullie plan nagers
besprak, toe hoorde ze opiens een stem
die zee: ‘Jullie hewwe niet meer bang te
wezen hoor joós, de oiere benne uitbroed
en we hewwe drie jonkies. Moete jullie
die ers effies zien? We benne der zo kuin
op as ik weet niet wat.’ Het was vader
zwaan die dat zee. Toch nag wel een beet
je bang liepe ze mee met de zwaan en zage
deer moeder zwaan zwumme in een kloin
slootje vlak naast de boederoi. Drie kloine
jonkies vlak naast heur. ’Wat verlegen pit
tig’, zee Freek. ’Stel je voor dat woi nou
zo’n oi wegmaar verder kwam ie
niet.
Opiens hoorde ze weer dat rare gelach
vanuit de bouwval. Met een skok keke ze
die kant op. Ze verskóte d’r een ongeluk.
Voor een kloin raampie zage ze een heel
groot dik rond gezicht. Vlak deemei ging
er een kloin deurtje open en een kloin heel
dik vrouwtje zee: ‘Komme jullie maar
effies nei binnen’ en metien kwam dat
beetje gemeen klinkende lachie er achter
an. Ze ginge toch nei binnen en kwamme
in een kamertje. An de wand hinge alle
maal biendere en ribbe en op een tafeltje
in de hoek stonde een paar skoön ofkloven
varkenskoppe. ‘Jullie koike deer wel raar
op óf’, zee ze, ‘maar as jullie wete wie ik
ben den begroipe jullie het wel. Ik ben de
Speketer, en de baas van deuze polder. Ik
hou alles goed in de gate en as er wat niet
goed gaat, den doen ik deer wat an.’ Ze
haalde een kloin luikie open en deer zage
ze twei kloine dikke jochies zitten achter
de tralies. ‘Ze moeten nag effies vetter
worre’, zee ze, ‘nag effies spekkiger, den
vreet ik ze op.’ ’t Kwoil liep uit d’r mond.
‘Wat hew ik er een trek in. Weet je wat
deuze joós deede voor kwaie streke? Hier
op het dak zat een spreeuwtje te broeden
op voif oitjes. Leite die joós die nou toch
meeneme wille. Ik zal ze wel vinde. Ik
vreet ze skoon op.’
De joós keke mekaar ers an. De ien zag
nag witter as de aar. Met een sprong ware
ze boi de deur en holde in ien stuk deur nei
huis. Onderweg zee Freek: ‘Ik haal nooit
meer veugelnessies uit, nooit meer.’ Nat
i
