MET HOOFD EN HART.
Arnold Lantman-Joop Zutt
Een romanticus in de polder.
18
natuur een pseudo-religie. Schrijvers als
Charles Dickens en Alexander Dumas
waren uiterst populair en werden ook in
Nederland veelvuldig gelezen.
In het nuchtere Nederland waren de
romantische kunstuitingen minder uit
bundig en meer ingetogen. Nicolaas
Beets, schrijvend onder het pseudoniem
Hildebrand, is met zijn Camera obscura
een van de uitgesproken voorbeelden van
een romantisch schrijver. Hij was predi
kant in Heemstede en Utrecht. In zijn stu
dententijd schreef hij sombere en zwaar
moedige gedichten. Zijn roem berustte
echter vooral op de Camera obscura. Op
realistische wijze, maar vooral met veel
humor, beschreef hij het kleinburgerlijke
leven van de gegoede burgerij. Beets
heeft dit boek niet meer overtroffen.
Kort na zijn benoeming tot predikant
trouwde hij met Jonkvrouwe Alida van
Foreest uit Heiloo. Door zijn functie had
hij onvoldoende tijd voor het schrijven
van boeken. Hij beperkte zich tot het
schrijven van godsdienstige, stichtelijke
of huiselijke versjes. Dat was in die tijd
een heel gebruikelijk genre, het werd
door meer mensen met volle overtuiging
gedaan. In de Waarlandspolder werd die
kunst ook beoefend, en wel door Ariën
Kroon Az. Door een speling van het lot
kwam hij op latere leeftijd in contact met
de familie Van Foreest en via hen met
Nicolaas Beets.
Met namen van beroemde mensen uit ons
verleden eindigen we deze inleiding.
Bezig met de historie komen we zo nu en dan ook voor verrassingen te staan. Een van
de verrassingen die we tegenkwamen was een gedichtenbundel van Waarlander
Ariën Kroon. Dit was voor ons aanleiding om ons te verdiepen in de achtergronden
van deze bijzondere inwoner van Waarland. Naast deze gedichtenbundel bleek dat er
ook bij familieleden nog verschillende gedichten en ander materiaal voorhanden was.
Al met al krijgt U bij het lezen van onderstaand artikel een goed beeld van deze
romanticus uit de Waarlands polder.
De romantiek betekent in het algemeen:
de geluksdroom van het onvervulbare. We
spreken natuurlijk niet over üw roman
tiek, maar over de periode in onze
geschiedenis, van begin 1800 tot 1880: de
romantiek. Europa en ook Nederland had
den een roerige tijd achter de rug. Met de
Franse Revolutie werd de gevestigde orde
uit haar machtsposities verdreven.
Napoleon kreeg de macht in handen en
betrok heel Europa in zijn oorlogen.
Uiteindelijk vond hij zijn Waterloo in
Waterloo.
Het congres in Wenen, dat in 1814 werd
gehouden, herstelde veel van de oude
machtsstructuren. Nederland kwam met
het Huis van Oranje in rustiger politiek
vaarwater. Thorbecke bracht een nieuwe
grondwet tot stand en het parlementair
stelsel kon gaan functioneren. In het
maatschappelijk leven gaf de deftige bur
gerij de toon aan, terwijl onder de arbei
ders een extreme armoede bestond.
In de kunst zagen we de romantiek ver
schijnen. De romanticus is iemand, die
geen vrede heeft met de tijd waarin hij
leeft. Hij probeert hieraan te ontkomen
door te vluchten in het verleden, het exo
tische, het fantastische, enz.
In de muziek kwam deze stroming tot
uiting door componisten als Frans
Schubert, Frédéric Chopin, maar bovenal
Richard Wagner. In de kleding en inrich
ting van de woningen zagen we de
Biedermeiertijd bloeien, waarin het
huiselijk geluk, de moedercultus, liefde
en huwelijk, knusheid bij de haard en eer
bied voor de ouderdom tot uiting kwa
men. Enkele romantici zochten in de
