Verzet.
De aap is los.
10-11 oktober 1944. Het was die nacht
slecht weer. Uit de zware bewolking viel
onophoudelijk motregen. Het was vrijwel
windstil. Ondanks het minder goede weer
gingen de mannen van de ondergrondse
toch op weg. Negen mannen in een stok
oude vrachtwagen met gasgenerator,
negen mannen op de fiets, slechts bewa
pend met enkele stenguns, in het dagelijk
se leven groenteman, pastoor, dokter,
drukker, schoolmeester, politieagent, ver
zekeringsman, kok, los arbeider, ambte
naar, sigarenhandelaar of tuinder. En in
die nacht van 10 op 11 oktober, waren ze
ook nog verzetsstrijder. Hun doel was het
land van boer Simon Grootes in de
Wogmeer, daar zou een wapendropping
plaatsvinden. Door Radio Oranje in
Londen was een bericht uitgezonden met
de code ’De aap is los’. Dat bericht was in
de Schermer goed ontvangen. Het groepje
In september 1943 werd de LO-afdeling
Alkmaar, de Landelijke Organisatie voor
hulp aan onderduikers, opgericht. Tot
deze afdeling behoorden o.a. Frits Conijn,
Tinus Niele en Gerard Veldman. Tegelij
kertijd ontstond er in Alkmaar een Knok
ploeg, onder leiding van Frits Conijn. In
deze afdeling zaten veel katholieken,
onder hen Gerard Veldman en Hans
Voskuil. Hieruit valt op te maken dat
Gerard Veldman bijzonder aktief was in
het verzet. Tijdens de oorlog bediende hij
zich van de schuilnamen ’Landman en
Piat’. De Knokploeg was niet alleen aktief
in eigen plaats, maar opereerde ook op het
platteland in onze omgeving.
Zo raakte Gerard Veldman betrokken bij
de poging Jan Verkerk te liquideren. In
samenwerking met het verzet uit Noord-
Scharwoude werd er door de KP uit
Alkmaar een plan gesmeed Verkerk uit de
weg te ruimen. Op 12 mei 1944 had Arie
Bruin uit Langedijk, een broer van Jan
Bruin de bouwer, een indringend gesprek
met Jan Verkerk. Arie Bruin wist na
afloop van dit onderhoud Verkerk naar het
café van Herman Wolfswinkel te loodsen.
Daar zou hij hem nog enkele spullen bren
gen die in het huis van Jan Bruin de bou
wer lagen.
Gerard Veldman vuurde in dit café een
schot af in de richting van Jan Verkerk.
Deze raakte zwaar gewond, maar over
leefde de aanslag.
fietsers onder leiding van Niek Water
drinker had opdracht de wegen naar het
droppingsterrein ’Lobster’ onder controle
te houden. Even na het middemachtelijk
uur verscheen het lang verwachte vlieg
tuig. Het maakte twee cirkelbewegingen
boven het droppingsveld. Na een derde
manoeuvre verdween het toestel in weste
lijke richting zonder een lading te hebben
afgeworpen. De bemanning heeft, ver
moedelijk door het slechte weer, het
schaars verlichte terrein beneden hen niet
opgemerkt. De groep van Waterdrinker
fietste na een uur wachten teleurgesteld
weer terug. Bij de brug van Rustenburg
gingen ze uiteen. Op dat moment werden
ze door een groep landwachters onder
vuur genomen. Waarom die groep juist op
dat moment op die plek was, werd hen
niet duidelijk. Was er dan sprake geweest
van verraad? Waterdrinker en zijn mannen
zochten dekking in de tuintjes van de
Rustenburgers en zagen kans er vandoor
te gaan. De ploeg van Gerard Veldman
vertrok per vrachtauto, een oude Ford,
vanuit boerderij Houtlust naar het terrein
in de Wogmeer. Feitelijk ging het toen al
mis. De vrachtwagen had helemaal niet
moeten vertrekken. De ploeg voor de
afvoer van wapens was onkundig geble
ven van hetgeen zich die avond en nacht
had afgespeeld. Maar Gerard Veldman en
zijn maten waren in het holst van de nacht
met de oude vrachtauto op weg naar de
Wogmeer. Het bericht dat er geen drop
ping was geweest had hen niet bereikt,
ondanks de tijdmarge van enkele uren tus
sen de schietpartij bij de brug en het ver-
Gerard Veldman
