48
De aanslag op de kleine
spoorbrug. Waarland was
doodsbang.
Foto: collectie J. Egbers.
Waarland, februari/maart 1995
Joop Zutt.
brandstof. Waarland vond een goed voor
de hand liggende oplossing. Na de kool-
oogst werden de strukken zorgvuldig ver
zameld en gedroogd. De hitte van bran
dende koolstrukken was geweldig. Alleen
het aanslepen van dat spul kon men zowat
niet bijhouden. In een vloek en een zucht
was zo’n mand met strukken leeg. Voor
de controle van de spoorlijn op mogelijke
sabotage-daden moesten Waarlandse
mannen ’s nacht wachtlopen. Gebeurde er
iets, dan werd het dorp aansprakelijk
gesteld. De aanslag op de kleine spoor
brug over de ringsloot van de Slootgaard
deed iedereen de schrik om het hart slaan.
De Duitsers namen soms gruwelijk wraak
op dergelijke aanslagen. Bij een vorige
aanslag op de spoorbrug in Waarland had
den ze als represaille het huis van dokter
Groenhart uit Dirkshom in brand gesto
ken. Waarland was doodsbang, gelukkig
bleef de wraak in dit geval uit. Er zou nog
verteld kunnen worden over de razend
snelle waardevermindering van het geld.
Geld was er in overvloed, maar het had
geen enkele waarde. Je kon er niets voor
kopen. Het enige pluspunt was, dat alle
schulden met dat vrijwel waardeloze geld
werden afgelost. Met uitzondering van
een lening aan de Waarlandspolder en de
Banne Harenkarspel waren alle leningen
bij de plaatselijke Boerenleenbank com
pleet afgelost!De laatste weken voor het
einde van de oorlog duurden tergend lang.
Elk moment zou Duitsland de strijd kun
nen opgeven, maar tot welke wandaden
zou het misdadig regiem nog in staat zijn?
Iedereen zat met smart te wachten op het
einde, dat volgens de radio elk moment
zou komen. Toen dan ook op de avond
van de 5e mei de kerkklok begon te lui
den, werd iedereen stil. Zou het nu toch
waar zijn? Het gevoel van bevrijding,
opluchting en blijdschap laat zich met
geen pen beschrijven.
thee en suiker waren ook op de bon niet
meer te verkrijgen. De waterleiding en
elektriciteit vielen uit, telefoonverkeer
was niet meer mogelijk. Kleding en
schoenen werden tot op de draad afgedra
gen. Wilde men iets organiseren zoals een
vergadering of toneelvoorstelling, dan
moest daarvoor eerst toestemming wor
den verkregen. De toneelvereniging ’Ons
Genoegen moest voor het opvoeren van
het toneelstuk ’Het zwarte schaap’ eerst
langs het Departement van Volksvoor
lichting en Kunsten te ’s-Gravenhage. De
censuur had moeite met deze, in hun
ogen, dubbelzinnige titel!! Uiteindelijk
werd ’welwillend’ toestemming verleend.
Verteld zou kunnen worden over het raam
van Non Kossen. In de nacht van '16IT1
mei 1942 werd bij hem een raam inge
gooid. Kossen, lid van de NSB, was van
mening dat deze snode daad uit politieke
motieven was gepleegd. Hij eiste dat de
gemeente Harenkarspel de schade zou
betalen. Burgemeester Nolet gaf niet
thuis. Kossen beklaagde zich bij Pro-
cureur-Generaal J. Feitsma. De politie
moest proces verbaal opmaken. De
Procureur schreef een brief naar de Com
missaris van de Provincie. Die schreef
een brief op poten naar de burgemeester.
Nolet betaalde knarsetandend de schade
ad 1,85 uit de gemeentekas. Waarland
gniffelde. Er is nog niets verteld over de
verduistering van huizen en gebouwen,
’s Avonds mocht geen enkel licht naar
buiten schijnen, natuurlijk brandde ook
de straatverlichting niet. Vliegtuigen zou
den zich anders te gemakkelijk kunnen
oriënteren. De huizen werden verlicht
met een gedeeltelijk zwart geverfde gloei
lamp. De laatste maanden van de oorlog
werd geen elektriciteit geleverd. Verteld
zou kunnen worden over het gebrek aan