VAN DE
SLOOTGAARD GESPROKEN.
K]
fc'1
'O-fi
[WO
yv® >1
p-1
k'SN -
Land voor water
De akte van 1 mei 1590
Hier volgt de vertaling naar onze huidige
schrijftaal van de oorspronkelijke akte
van 1 mei 1590.
Sabina van Beieren ver
zocht bij de hertog Alva
pardon voor haar gemaal,
de graaf van Egmond.
gravure gemeentearchief
Alkmaar).
men om de bedijking van het meer uit te
geven, maar men is slechts voor de helft
geslaagd, namelijk: de bedijkers nemen
de kosten van de bedijking, de bouw van
de molen, de aanleg van de sloten met
alles wat daarbij komt. Zij zouden daar
voor de helft van de polder in vrije eigen
dom ontvangen. De andere helft blijft van
het Huis van Egmond.
Maar mijn Jonkvrouw Sabina, geboren
Gravin van Egmond, Vrouwe van
Beierland, dochter van de Graaf van
Egmond, die, zoals bekend, slechts de
inkomsten van het Huis van Egmond
geniet, komt het niet gelegen om de bedij
king en alles wat daarbij komt zelf te
bekostigen en is ook niet instaat om het
werk aan anderen uit te geven.
De Jonkvrouw van Egmond heeft mij,
Heer van Brederoode van Cloutingen,
schriftelijk gemachtigd om de nodige
voortgang te bewerkstelligen in de plan
nen rond de bedijking om daarmee het
Huis van dienst te zijn. Met Jonkheer
Emmanuel Steenbom, Meester Willem
Schouten, raadsheren van het Huis van
Egmond, en Anthonis Sonck, rentmeester
van het Graafschap van Egmond is over-
Dit jaar is het precies 425 jaar geleden
dat op 5 juni 1568 Graaf Lamoraal van
Egmond in Brussel werd onthoofd.
Datzelfde jaar begon de tachtigjarige
oorlog. Bij de executie van Graaf
Lamoraal werden zijn bezittingen ver
beurd verklaard en het eens zo machti
ge en rijke Huis van Egmond kwam in
grote financiële problemen. Twee doch
ters van de Graaf, Frangoise en Sabina,
hadden zich in Nederland gevestigd en
waren protestant geworden. Op 13 juli
1589 overleed Frangoise en bleef
Sabina alleen achter. Zij vertegenwoor
digde het Huis van Egmond en kreeg de
inkomsten uit de voormalige bezit
tingen van het Graafschap.
Omdat land nu eenmaal meer oplevert dan
water vroeg Sabina toestemming aan haar
bewindvoerders (de Staten van Holland)
om de Slootgaard droog te malen. Zelf
ontbraken haar de financiële mogelijkhe
den om de klus te kunnen betalen. Zij
vond drie financieel sterke partners:
Jonkheer Emmanuel Steenbom en
Meester Willem Schouten, raden van het
Huis van Egmond, en Anthonis Sonck,
rentmeester van het Graafschap. In april
1590 werd de polder uitgemeten door
Artus van Brederoode. De voorwaarden
rond de drooglegging en de verdeling van
de kosten en risico’s werden in de in
Waarland en Slootgaard zo bekende akte
van 1 mei 1590 vastgelegd. Deze datum
was tenslotte de directe aanleiding om in
1990 het grandioze eeuwfeest te vieren.
Na de noodzakelijke onderzoekingen is
duidelijk geworden dat het in de banne
van Harenkarspel gelegen en tot het
Graafschap Egmond behorend meer,
genaamd de Slootgert, tegen redelijke
kosten bedijkt en drooggemalen kan wor
den. Steeds meer landeigenaren uit de
omgeving nemen stukjes rietlaag en
drooggevallen land in gebruik, dit ten
nadele van het Huis van Egmond. De
Raad van het Huis van Egmond heeft
reeds verschillende pogingen ondemo-
safel-
I
25
ip**?