Van kraam tot kraam
De tekst op het aanplak
biljet luidt
Kermis te Waarland
Bezoek de danstent
op.....juli.
W. Dekker.
Jaren achtereen stond Bram Vader met
zijn snoep/speelgoedkraam op de kermis.
Zijn zoon runde de schiettent. Hij zelf
bezat een voor die tijd prachtige kraam.
Alles wat ’’duur” was, lag soort bij soort,
onder het glas uitgestald. Daar lagen de
zuurstokken van verschillende diktes, de
zachte en harde kaneel, de nougatblokken
en de vuurrode wijnballen, naast het hal-
vecentssnoepgoed op kopers te wachten.
In zijn woonwagen was alles keurig aan
kant en heel schoon. Dochter Rika ging
Tortelduif’ en aan de Veluweweg café
”De Posthoorn”. Zaterdagavond stond
alles opgetuigd en ingericht. Het wachten
was nu op de kermisgangers.
Van schommelschuit en nougat
blokken
1927.
Alie Pancras en Alie Laan
als dikke vriendinnen voor
de danstent bij De Tortel
duif
ning wachtend, waren er als de kippen bij
om te helpen bij het lossen van de vracht.
En zeker bij de zweef! Een kaartje voor
een gratis ritje was de beloning voor de
helpende handjes. Het uitpakken en
opbouwen trok veel bekijks van de jeugd.
Na schooltijd haastten zij zich naar het
kermisterrein om toch maar vooral niets te
missen van die rumoerige wereld van
woonwagens en het opbouwen van de
attracties. De vermakelijkheden werden
opgesteld bij de twee cafés welke
Waarland zo rond 1912 rijk was. In de
bocht van de Kerkweg stond café ”De
Nauwelijks waren zondags de klanken
van de kerkklokken van het lof of vesper
verstomd of de draaiorgels stuurden hun
vrolijke deuntjes de lucht in. In de begin
jaren was de techniek van de draai- en
zweefmolens nog primitief. Binnenin liep
een ket (klein paardje) in de rondte en
bracht al lopende het rad in beweging.
Ook het draaiorgel werd nog niet elec-
trisch aangedreven en liep nog op man
kracht. Tegenover café ”De Tortelduif’
stond bij het huis, waar nu Nico Zutt
woont, tijdens de kermisdagen een draai
molen. Dat Waarland toen voorop liep met
het binnenhalen van nieuwe attracties,
blijkt wel uit het krantebericht van 19 juli
1904:” De vroolijke muziek van het orgel
bij de schommelschuit, -hier een nooit
geziene vertooning- klonk door den
geheelen polder.”
Een jaar later, berichtte de krant, werd in
Waarland voor het eerst drie dagen kermis
gevierd. Toen viel er van de draaimolen,
luchtschommel en van het ton-prijston-
knuppelen volop te genieten. In augustus
1907 werd voor het café van Teun de
Jong, ”De Tortelduif’ een ringstekerij op
fietsen georganiseerd. Daaraan werd door
een dertiental liefhebbers deelgenomen.
De prijswinnaars waren: P. Volkers Kz.
1ste prijs, S. Bruin 2e prijs, Jos Bruin Dz.
1ste premie en A. Noordstrand 2e premie.
Prijzen en premiën werden in contanten
uitbetaald. En dat het er ordentelijk aan
toe ging meldden de kranteberichten van
toen: ”Bij alle drukte, die eiken dag tot
laat in den nacht duurde, werd de orde
echter geen ogenblik gestoord, zoodat de
aanwezige politie een gemakkelijke taak
had.”
Was je voor de kermis van een van de
omliggende dorpen uitgenodigd, dan
vroeg je de jongen of het meisje terug
voor jouw kermis. Tot in de dertiger jaren
werd de Waarlander kermis op de derde
zondag (en de dagen erna) in juli gehou
den. Maar toen almeer bleek dat o.a. het
rooien van de vroege aardappels gelijk
met de kermisdagen viel, verplaatste men
de kermis naar de vierde zondag in augus
tus. In juli was er zoveel werk op het land
te doen dat zelfs de schoolkinderen verlof
kregen om mee te helpen bij de zilverui-
enteelt. (De grote schoolvakantie was in
die tijd in de maand mei.) Woensdag voor
het grote feest kwam meestal de eerste
kermiswagen aantuffen en op het water
aan de Weel meerde een schuit met ker-
misspullen aan. De kinderen, vol span-
I T
K
L r
i /J
F q -^1
J7
20
Flink orkest.
