HET ’’ZOUAFIE”
EN GERRIT BAKKER
Strijders voor de Paus
De bedreiging van de Kerkelijke
Staat
Wat voor mensen waren die
Zouaven?
De traditionele katholieke landen, zoals
Ierland, Oostenrijk, Spanje, Portugal en
Zuid-Amerika lieten de paus in de steek
omdat ze ’’Kerkelijke Staat” en ’’Heilige
Kerk” wensten te scheiden. Ook de
Italiaanse geestelijkheid vond dat de Paus
afstand moest doen van de Kerkelijke
Staat. Katholiek Nederland en België
reageerden wél op de oproep van de
Heilige Vader. Van de ruim 10.000 pause-
maar hun uiteindelijke doel was: één
groot Italië, het veroveren van het oor
spronkelijke Patrimonium Petri (Rome en
omgeving) en de vernietiging van alle kle
rikale instellingen. Paus Pius IX verzette
zich hier tegen en vroeg de katholieke
wereld om hulp.
Onder leiding van de Franse generaal
Becdelièvre werd in januari 1861 het
’’Regiment van de Pauselijke Zouaven”
gesticht, waarin buitenlandse vrijwilligers
dienst konden nemen. De Zouaven wer
den vernoemd naar een dappere inheemse
stam uit Algerije, die zich aan de Fransen
had moeten onderwerpen.
Het Zouavenregiment bestond aanvanke
lijk uit een keurkorps van Fransen, die
tegen deze stam gevochten had.
Dapperheid stond hoog in het vaandel. De
Zouaven maakten ongeveer een derde
deel uit van het pauselijk leger.
In de Smeugelpolder aan de Waarddijk
stond een huis met het opschrift ’’ZOU
AFIE”. Nieuwsgierig geworden naar de
herkomst van deze bijzondere naam,
kwam ik terecht bij de namen Gerrit
Bakker en Aagje Bruin, die aan het
eind van de vorige eeuw in dit huisje
woonden.
Cor Groot en zijn gezin hebben er
jaren gewoond en nadat zij vertrokken
waren, is het huisje gesloopt. Op deze
plaats staat nu het woonhuis van de
familie van Noesel, Waarddijk 16. Dit
deel van de Waarddijk behoort vanaf 1
januari 1990 tot de gemeente
Heerhugowaard.
In dit artikel wil ik graag iets vertellen
over het ’’Regiment van de Pauselijke
Zouaven” en over de Westfriese Zouaaf
Gerrit Bakker.
In 1860 behoorde een groot deel van Italië
tot het grondgebied van de Kerkelijke
Staat met de Paus als staatshoofd. In dat
jaar vielen de legers van Victor
Emmanuel II, koning van Sardinië en de
Roodhemden van vrijheidsstrijder
Garibaldi het grondgebied van de Paus
aan. Driekwart van de Kerkelijke Staat
werd ingelijfd door deze nationalisten,
14
'tZOUAFIE,
nu Waarddijk 16