VAN DE SLOOTGAARD GESPROKEN...
Gezicht op de
Slootgaard vanuit de
Schagerwaard.
Tijdens de viering van het eeuwfeest
"Slootgaard - Waarland" is in diverse
publikaties uitvoerig aandacht besteed
aan de drooglegging van het meer de
Slootgaard. Tenslotte was deze droog
legging de directe aanleiding tot het tien
dagen durende feest in de Slootgaard en
Waarland.
De Graven van Egmond behoorden tot
een van de machtigste en rijkste adellijke
families in Nederland. Tot het Graafschap
behoorden grote gebieden in Noord-
Holland, België en Frankrijk. Graaf
Lamoraal van Egmond was een voorvech
ter van een vrij en onafhankelijk
Nederland en kwam daardoor in conflict
met de Koning van Spanje Philips H. Op
vijf juni 1568 (het jaar waarin de tachtig
jarige oorlog begon) werd hij tezamen met
de Graaf van Hoome in Brussel onthoofd.
Bij zijn executie werden al zijn bezittin
gen verbeurd verklaard waardoor zijn
vrouw, Sabina van Beieren en kinderen
tot armoede vervielen. Bij de Pacificatie
van Gent in 1576 werd een deel van haar
goederen teruggegeven. Na haar dood
sloot haar oudste zoon zich aan bij de
Spanjaarden, waarop de Staten van
Holland op haar beurt opnieuw alle bezit
tingen verbeurd verklaarden. Frangoise en
Sabina van Egmond moesten uit de
opbrengst van die bezittingen in hun
onderhoud voorzien en kwamen dus weer
in grote financiële problemen. Beide zus
ters hadden zich in Nederland gevestigd
en waren protestants geworden. De Staten
van Holland waren om deze reden de zus
ters goed gezind en hadden hen een jaar
geld toegekend van f. 2.000,- voor kleding
en onderhoud. Op 13 juli 1589 overleed
Franfoise en bleef Sabina alleen achter.
Zij mocht zich Vrouwe van Beyerland
noemen. Zij vertegenwoordigde het Huis
van Egmond en genoot de inkomsten van
21.
Voor onze stichting is dit stuk water-
schapsgeschiedenis van bijzonder belang
omdat alle akten en overeenkomsten rond
deze drooglegging bewaard zijn gebleven.
Zo is onder andere vastgelegd op welke
voorwaarden en condities Sabina van
Egmond toestemming kreeg voor de
drooglegging, de problemen rond de
financiering van het werk, verdeling van
het land, onderhoud van dijk en molen en
de rechtspraak in dit nieuwe land. Het
grootste deel van de nieuwe polder
behoorde tot het rechtsgebied van het
Graafschap Egmond en een aanzienlijk
kleiner deel viel onder het Graafschap
Holland. Om deze reden was de
Slootgaard tot 1990 opgedeeld tussen de
gemeente Harenkarspel en Niedorp.
In "Toendertoid" willen we regelmatig
aandacht besteden aan dit stuk plaatselijke
geschiedenis. In dit eerste artikel over dit
onderwerp willen we allereerst uw geheu
gen opfrissen door een samenvatting te
geven van eerdere publikaties in de
Eeuwfeestkrant en in de 57e bundel van
het Historisch Genootschap Oud West-
Friesland.
A. A. L JaL..
