g
Het resultaat was dan ook dramatisch: De
Engelsen namen tijdens deze zeeslag op 18 mijl
voor de kust (op 52 graden 45 minuten noorder
breedte en 4 graden 12 minuten oosterlengte)
het vlaggeschip de Vrijheid van Jan de Winter
en tien andere schepen, waaronder de Delft, de
Alkmaar, de Haarlem, de Jupiter en het
fregat Monnickendam, in beslag.
5
m
S
o
Vervolgens doet Jan Kaldenbach verslag van
hoe de Bataafse schepen in linie lagen, zie
bijgaande tekening.
gewonden aan Engelse kant. Omdat die zelf
ook veel schade hadden, konden ze niet alle
Bataafse schepen achtervolgen en innemen.
Wél kwamen er 3.775 Nederlanders in En
gelse krijgsgevangenschap, die niet lang daarna
op erewoord werden vrijgelaten.
Zodra de seinen van de admiraal de ophanden
zijnde slag aankondigden, liet onze schout-bij-
nacht de hele bemanning achterop het schip
komen en sprak hen in korte en aansprekende
De aanloop
Ondanks dat ik de vereiste dienst had uitge
diend werd ik niet tot het examen voor lui
tenant toegelaten omdat de wet daarvoor de
leeftijd van 18 jaar vereiste. Ik moest daarom
in 1793 genoegen nemen met de aanstelling
als adjudant bij de staf van Het Wit Eskader
onder bevel van de schout-bij-nacht Jacob
Anton Bloys van Treslong op oorlogsschip De
Brutus met 76 kanonnen en 600 beman
ningsleden. Ondertussen was de oorlog ver
klaard aan Engeland en was men klaar om ten
strijde te trekken. En de tijdgeest was zodanig
dat we sterk gemotiveerd waren om te winnen.
Begin 1797 zeilden wij met ons eskader vanuit
Hellevoetsluis en liepen op Texel binnen,
waarmee daar de hele vloot verenigd was.
Vervolgens werd de landmacht ingescheept.
Bij dit gebeuren had ik het geluk opgemerkt
te worden door de admiraal, die mij als 1e
luitenant aanstelde.
Op 11 oktober voeren wij bij het aanbreken
van de dag tussen Egmond en Camperduin op
ongeveer 3 a 4 mijl van de kust toen één van
onze verkenningsfregatten van een nachtelijke
tocht met grote snelheid terug kwam zeilen en
per sein meldde “een belangrijk bericht voor
de admiraal te hebben”.
Nadat de kapitein van het fregat zijn rapport
had uitgebracht bij de admiraal gaf deze het
sein “dat de vloot zich voor gevecht gereed
moest maken”. Vervolgens kwam het sein 652;
“de vloot moet zich in slaglinie opstellen”, dit
zonder een geplande rangschikking. Ogen
blikkelijk kwamen we in beweging en voeren
we in de dichtsbijzijnde opening.
De Engelsen hadden eerst de noord- en zuid-
flank aangevallen, daarna werd in het centrum
de Vrijheid door vier Engelse schepen be
laagd. De brandende Hercules kwam daar
ook terecht en dreigde in aanvaring te komen
met de Brutus, waarna diens schout-bij-
nacht Johan Anton Bloys van Treslong geen
hulp kon verlenen aan De Winter. Die hield
de ongelijke strijd na het verlies van alle mas
ten slechts 3 uur vol. Zijn tactiek om ondieper
water op te zoeken mislukte daarom ook. In
totaal vielen er aan Bataafse kant 540 doden
en 620 gewonden, tegen 220 doden en 812
L
6
DUNCtV
66
ClIICL
Q
o
opstelling van de
beide vloten bij het
begin van de zeeslag,
tekening uit de
uitgave ‘St Vincent
Camperdown
BËAULIEU
vhLSCAS VEH
ISIS
UQÜEUJL*'
üT.etuiu>
Q Üttcl»nwr
0
U lUrcuitl
0 4 Vr4T1
Vnjhtld
Q BtUriu
ÜJ&yi. ■giutui
U Q
0 H«*Hcq
ft
V
0 ünie
V ETEJMjv
ADAMANT
