V
Overeenkomsten met bierbrouwers
In de tweede helft van de vijftiende eeuw kende
men in Alkmaar ‘groote neeringhe van brouwe-
rije’, maar meer dan van regionale betekenis was
dit niet.13 In 1514 had de stad geen brouwerij
meer. Ze was toen volledig afhankelijk van bierim
port. Dat veranderde toen de stad een halve eeuw
later aan een bloeiperiode begon. In 1560 waren
er op een bevolking van 6.000 personen weer drie
brouwerijen. Zeventig jaar later, in 1630, telde
de stad negen brouwerijen binnen zijn muren.
De bevolking was toen bijna verdubbeld naar
A - Buitenduin,
B - Straat (Schoorl),
C - Bregtdorp,
D - Catrijp,
E - Schoorldam,
F - Krabbendam
a - Breelaan,
b - Vier(de)laan,
c - Smeerlaan,
d - Outges laan
(Houtjes laan)
1 - Grootdammerpoldermolen,
2 - papiermolen (tot 1742),
3 - meelmolen
o - Rekerdijk
(Westfriese Dijk),
p - Hooge Dijk,
q - Tarruw Dijk,
r - Vaalderdijk,
s - Oude of Westwal
De Groeter Moor vormde de grens met de
Groeter polder die een eigen poldermolen
had. De beide polders waren bestuurlijk
gescheiden, maar vormden wat waterhuishou
ding betreft één geheel.
De Rekere liep vanaf Alkmaar langs de West-
friese dijk naar Krabbendam. Ter hoogte van de
Catrijper Moor was in 1531 een afsnijding naar
de Hondsbossche Vaart gemaakt. Dit stuk heet
De Nieuwe Vaart. Over deze vaart lag de Krab
bendammer brug. Via de Vier(de)laan en deze
brug kon men over de Soedijk12 in de Hempol
der de (Oude) Schoorlse Zeedijk bereiken en
na een kort stukje over die dijk vervolgens over
de Westfriese Zeedijk naar Schagen. Daar was
wekelijks een veemarkt. Aan deze rechtstreekse
route voor de boeren uit de Grootdammer pol
der kwam een eind toen in 1821 bij de aanleg
van het Groot- Noordhollandsch Kanaal de
Krabbendammerbrug werd gesloopt.
De Grootdammerpolder raakte haar overtol
lige water kwijt aan het einde van de Catrijper
moor, aan het einde van de Bommers moor
en aan het einde van de Geestwatering bij
Schoorldam. Vanwege hoogteverschillen
stroomde het water noordwaarts langs de
Vaalderdijk naar de Catrijper Moor en zuid
waarts langs de Ouden Dijk naar Schoorldam.
Dit onderscheid speelt straks een rol.
A
fff
47
13 Herman Kaptein, ‘Streekcentrum in wording’
in: Geschiedenis van Alkmaar, 98
Grootdammerpolder (groen) met buurschappen. Dijken (bruin), water (blauw),
wegen (geel) en huizen (roze). (tekening Henk Stapel)
12 Een dijkje van (gras)zoden. Het had alleen
een functie voor de waterhuishouding van de
Hempolder.
-