i
We komen nu bij het product, het water uit de
Grootdammer polder.
Om de gedachten te bepalen over de benodigde
hoeveelheid water het volgende. Strepen we ge
makshalve de bierimport weg tegen de hoeveel
heid Alkmaars bier dat naar de regio ging, of an
ders gezegd, gaan we ervan uit dat de Alkmaarse
brouwerijen alleen voor de eigen stadsbewoners
produceerden, dan hadden ze dus 5 miljoen liter
water uit de duinen nodig. Een waterschuit kon
volgens een notitie van een Alkmaarse bierbrou
wer 15 ton water vervoeren.8 Dit betekent dus
dagelijks een waterschuit.
Twee mannen waren nodig voor het water
transport: één aan het roer van de waterschuit
De Grootdammer Polder
Van de duinen langs de Nederlandse kust zijn
die van Schoorl het hoogst en breedst, waar
door de zoetwaterbel in de Schoorlse duinen
ook het omvangrijkst is. De bel ligt boven
het omringende polderlandschap zodat daar
voortdurend water heen sijpelt.10
aan de Bierkade. In de Accijnstoren werd belasting
betaald. De stadsbrouwers waren niet vrijgesteld.
De belasting was afhankelijk van het soort bier en
het alcoholpercentage. De bieraccijnzen vormden
voor de stad de helft van zijn belastinginkomsten.7
Het bier was dus belangrijk, voor burger en stad.
en één aan de teugels van het jaagpaard. Een
tocht van de Damsloot naar de brouwerij in
de stad duurde vijf uur, zes uur indien er grote
zeeschepen op het Noord-Hollands kanaal voe-
ren.9 Dat was in de jaren 1860, maar de eeuwen
ervoor ging het natuurlijk in hetzelfde tempo.
Het duinwater liep over de geestgronden
door duinrellen (beken) naar de Geestwate
ring en de drie moorsloten in de polder. De
45
Wintertafereel bij
Accijnstoren. Op
de Bierkade bij de
kraan staan en
kele vaten. tekening
Cornelis Bruinvis,
1843. Regionaal
Archief Alkmaar)
9 Ibidem.
10 Een heldere uitleg met tekening geeft Pim
Weeda in ‘Het ontstaan van de Schoorlse
duinen.’ In: Scoronlo Jaarboek 2019
7 Herman Kapitein, ‘Kaasstad van Holland.’ In:
Geschiedenis van Alkmaar, 243.
8 J.J.G. Wahlen, Mijne geliefkoosde uren, bevattende
het praktisch brouwen.