k
Het ontstaan van de Schoorlse Duinen
Levend landschap
Tussen de Hargerzeeweg en het parkeerter
rein Hargen aan Zee ligt een dagrecreatieter
rein in de Schoorlse Duinen, de Hargerplas.
Vaak wandel ik daar, met of zonder hond, en
zie ik de veranderingen in het landschap. De
stuifduinen veranderen daar bijna per dag. Je
kan er prachtig zien hoe de duinen groeien
en weer weggeblazen worden. Het zand blijft
achter de vegetatie hangen en stuift weer
weg bij een storm. Als er ergens een nieuwe
stui&uil is ontstaan, zie je vaak aan de bin
nenkant randen met een andere kleur, soms
zelfs bijna zwart. Mijn nieuwsgierigheid is dan
meteen gewekt, zijn dit oude humuslagen?
Zijn er sporen van vroegere bewoning? Hoe
kan het dat er onder het zand veen en akkers
liggen, zo dicht bij de zee? Zelfs op het strand
zijn soms sporen uit het verleden te zien. Het
hele duingebied van Schoorl roept vragen bij
mij op, waarom is er zo'n groot verschil tussen
de duinen hier en de duinen van Schouwen
die ik uit mijn jeugd ken? Wat maakt dat deze
duinen zo breed en hoog zijn en hoe komt het
dat het zand hier kalkarm is en er bijna geen
duindoorn voorkomt Het is een levend land-
schap waar goed te zien is dat natuur en leven
veranderen, maar hoe zijn ze ontstaan?
Mijn interesse voor dit onderwerp is vooral
ontstaan nadat ik in 1993 in het Hargergat
kwam wonen, een voormalige zandafgraving
aan de rand van de duinen ten westen van
Groet en sinds 1993 een natuurgebied van
Staatsbosbeheer (SBB). Voor mij had het wo
nen in dit natuurgebied de consequentie dat
ik mijn interesse voor de natuur en deze om
geving wilde delen. Zodra ik de mogelijkheid
had, heb ik de gidsencursus van het Instituut
voor Natuureducatie (IVN) gevolgd.
Tijdens deze cursus werd niet alleen naar de
verschillende soorten in de natuur gekeken,
maar vooral naar de samenhang, ook in histo
risch perspectief. Als eindpresentatie heb ik,
samen met twee andere cursisten een excursie
verzorgd rond het Hargergat en met hen de
allereerste versie van dit artikel geschreven.
Tijdens de gidsencursus en later om de vele
excursies die ik in het gebied verzorgde meer
inhoud te geven, heb ik mij verdiept in de
geschiedenis van het landschap; hoe het er in
voorbije eeuwen waarschijnlijk heeft uitgezien
Prehistorische ploeg-
sporen op het strand
van Hargen, zomer
1991 foto H.J. Snip
64