Grenspaal Schoorl, Zijpe, Warmenhuizen
Een steenhouwer zou er minachtend naar ge
keken hebben. Een grenspaal, niet van natuur
steen maar van gestort beton, waar wat letters
in zijn gedrukt. De namen van de aangren
zende gemeenten staan op twee zijden. Drie zou
meer in overeenstemming met de juiste ligging
van de gemeenten zijn geweest. Maar dat laat
ste kon waarschijnlijk niet vanwege het harden
van het beton in de bekisting. De grenspaal heeft
vanwege de eenvoudige materiaalkeuze flink
geleden onder het weer. Het wekt de indruk
van een knullige goedkope uitvoering. Toch is de
Cultureel-Historische Vereniging Scoronlo zeer
verguld met het paaltje.
Hoe luidt dit verhaal? Zonder veel woorden,
meer in de stijl van een beeldverhaal, zal
stapsgewijs - en soms met grote sprongen - de
geschiedenis van de uiterste noordoost hoek
van de vroegere gemeente Schoorl, nu Bergen
(NH), worden toegelicht.
West-Friesland omringd,
duindorpen beschermd
In 1250 was West-Friesland omringd door een
zeedijk en ook de buurschappen en dorpjes aan
de duinzoom waren beschermd tegen de zee
die die bij stormvloeden over het wad trok. De
veenrivier Rekere en de waddengeul Sint Maar-
tenszwin stonden met elkaar in verbinding.
De grenspaal stond bij Krabbendam op
de plaats waar de Oude Schoorlse Zeedijk
aansluit op de Westfriese Zeedijk. Hier vielen
de gemeentegrenzen van Schoorl, Zijpe en
Warmenhuizen in één punt samen. Na een
gemeentelijke herindeling in 1976 wijzigde
dit en de grenspaal belandde op de gemeen-
tewerf. Ons altijd alerte verenigingslid Henk
Snip wist het paaltje van de sloop te redden en
bewaarde het ruim veertig jaar in zijn schuur.
Nu staat de grenspaal opgesteld bij het Oude
Raadhuisje in Groet als herinnering aan een
verleden waarin de strijd tegen het water, maar
ook het gebruik van het water, een belangrijk
deel van het leven van de bewoners van onze
streek uitmaakte.
Afsluiting Rekere
Al gauw werd duidelijk dat de zeedijken aan
weerszijden van de Rekere vanwege de trech-
tervorm voor een gevaarlijke opstuwing van
water zorgden zodat in 1264 de graaf van
Holland de Rekere liet afdammen.
Door de dam verloor Alkmaar zijn scheep
vaartverbinding naar de Noordzee, maar in
oostelijke richting behield de stad een open
verbinding met de Zuiderzee. Bij Krabbendam
kwam aan de landzijde van de Rekerdam enkele
houten steigers.1 Ook aan de wadzijde zal wel
Grenspaal bij deur
van het Oude Raad
huisje met Schoorl/
Warmenhuizen
(voorzijde) en Zijpe
rechts)
1 Sam Schipper, 'Krabbendam', 2015, in: www.
warmenhuizeninoudefotos.nl
48
