Fig. 5. Krulsteert
(van voor 1250)',
gezien vanaf de
Nieuwe Weg rich
ting duinen.
(foto Henk Stapel)
hun akkers tot aan de dijk veel last van zand.
Het zand gafhet landschap een naar beneden
glooiende helling. Dat is nog steeds te zien en
kenmerkend voor ons gebied.
Toen het water gedurende de twaalfde eeuw
voor steeds meer overlast zorgde besloot
graaf Dirk VII de Rekere af te sluiten. Dat
gebeurde tijdens zijn regeerperiode (1190 tot
1203) op het nauwste stuk, bij de uitloper van
het Buitenduin van Schoorl. De dam kreeg de
naam Schoorldam (fig.6).
Maar een volledige afdamming kwam niet
tot stand. Stroomde het water in de vernau
wing te snel of was dit door vijandelijkheden
van de Westfriezen?14 Er was een conflict met
hen omdat de graven van Holland vonden dat
zij naast Kennemerland ook beleend waren
met West-Friesland. De West-Friezen op hun
beurt koesterden hun vrijheid en wensten
geen tienden (belasting) af te dragen of op
heervaart in het leger van de graaf te gaan.
In 1133 begonnen zij een guerrilla die tot
november 1297 zou duren.15
14 Westenberg, Kennemer dijkgeschiedenis, 34.
15 De Graaf, Oorlog om Holland, 210-249.
De Rekere vormde een natuurlijke barrière tussen
de strijdende partijen. Een dam bij Schoorl, dat
vanwege de korte oversteek bij het Buitenduin
vaak als uitvalsbasis voor het leger van de graaf
diende, was voor de Westfriezen ongewenst.
Zeewerende dijken in de dertiende eeuw;
strijd tegen West-Friezen
Omdat de dam bij het buitenduin van Schoorl
open bleef, waren ten zuiden daarvan dijken
tot Zanegeest nodig. De bewoners legden
eerst de Evendijk en Groenedijk (ca. 1235)
aan en daarna de Klaassendijk (ca. 1250).
Ook noordelijker was bedijking nodig. Graaf
Floris IV verleende in 1230 de heren die hij
de Weich schonk toestemming dit gebied te
bedijken.16 In de sterk geërodeerde kwelders
van Groet verschenen eveneens dijkjes, zoals
de Krulsteert die naar Groet liep.17 (fig. 5).
16 Westenberg, Kennemer dijkgeschiedenis, 37. De
heren waren Nicolaas Persijn en Willem van
Egmond. De Weich werd omsloten door Houten
Dijk, Nessedijk, Mosterdweg en mogelijk Kees
Huibertsweg en Hargerweg.
17 Schermer, Mens en bodem, 15-17.
9
