losgelaten omdat de tandjes te
onregelmatig zijn voor een klok
en er geen gat in het muntje
aanwezig is. De klok zou zeker
niet op tijd hebben gelopen! Een
andere mogelijkheid is, en nu
kom ik op de titel van dit verhaal,
dat de munt is gebruikt voor het
zogenaamde bekkesnijden.
Waarvoor werd
deze speciale munt
gebruikt?
Van de 17e tot en met einde
18e eeuw was het bekkesnijden
een volksspel dat erg populair
was in Holland. Het gebeurde
op kermissen en op zaterdagse
drinkgelagen. Het bloederige
spel werd gespeeld door twee
potige en maar al te vaak
beschonken kerels die elkaar
binnen een cirkel met een mes in
de hand te lijf gingen. Het was
de bedoeling de tegenstander
zoveel mogelijk 'japen' op de
wang te geven. Je kon jezelf
verdedigen met de andere hand
die met een doek omwikkeld
was. Mannen met littekens in
het gelaat waren in die tijd het
toonbeeld van dapperheid en
hadden hoog aanzien bij de da
mes! Het wrede spel werd al snel
door de regering verboden op
straffe van hoge geldboetes. Het
bekkesnijden werd nog gespeeld
met messen zonder punt en
ingekerfde munten. Met munten
zoals ik die langs de Hargervaart
heb gevonden en waarmee ik dit
verhaal begonnen ben.
Struinend op internet kwam ik
meer afbeeldingen van dit soort
munten tegen en werd ik door
'kenners' erop gewezen dat deze
munt ook gebruikt kon zijn voor
deze bloederige stoerdoenerij.
Had het bekkesnijden in het
beschaafde Groet en Hargen zijn
intrede gedaan of was het meer
een stadse aangelegenheid? Wie
het weet mag het zeggen. Alleen
de maker van de kartelrand in
deze Zweedse öre uit 1671 kent
het ware verhaal..!
Marc Zwart
Afbeelding uit 1681 van het bekkesnijden in een met stippellijnen aangegeven
strijdperk (Atlas van Stolk).
nsm cu.
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo december 2015