Als we nu weer naar het heden
toegaan, zo naar de 19e eeuw,
dan bezat de adel, nadat ze
onder Napoleon van vele
rechten was beroofd (vanaf
1798), na de restauratie onder
koning Willem I (1814), toch nog
vele feodale rechten die, ook
toen nog, nauwelijks zinvol
waren. Enige van deze rechten
waren voordracht en benoeming
van burgemeesters en raads
lieden ten plat tela nde aan de
koning en het recht om enige
lagere ambtenaren te benoemen.
Door Willem I en zijn opvolgers
werden velen in de adelstand
verheven. De oude adel keek
wel een beetje neer op deze
nieuwelingen. De nakomelingen
van deze laatste groep vormen
heden ten dage de grootste
groep adellijke personen.
Bij de grondwetsherziening van
1848 bleef niet zo veel meer over
van heerlijke rechten. Wat wel
bleef was het recht een dominee
te benoemen (collatierecht, afge
schaft in 1922), het recht om te
mogen jagen op een stuk grond
waar de adel de heerlijke rechten
op bezat (afgeschaft in 1923) en
het visrecht dat heden ten dage
nog hier en daar bestaat..
Als de heerlijkheid Schoorl of
Groet aangekocht werd dan
mocht je je heer van Schoorl
en Camp of heer van Groet
noemen. Je behoefde niet van
adel te zijn om deze heerlijke
rechten te kopen.
Nu zijn die heerlijke rechten
dus vervallen maar toch lijkt
een enkeling hier anders over te
denken. Dit bleek uit een rouw
advertentie van 6 januari 2010
van vice-admiraa! b.d. Herpert
van Foreest. Dat hij zich nog
heer van Schoorl en Camp
noemde stelt eigenlijk niets meer
voor. Nu is het namelijk zo dat
een ieder zich zo mag noemen.
Het is folklore. Wel is de titel
jonkheer beschermd.
Als je belang toekent aan een
titel zou je in dit geval overigens
eigenlijk heer van Schoorl,
Camp en Groet moeten zeggen
omdat vlak voor de opheffing
van de gemeente Groet in
1833 Cornclis van Foreest de
ambachtsheerlijkheid aankocht.
Genoemde Herpert van Foreest
is een nakomeling van deze
Cornelis van Foreest en de vijfde
van Foreest sinds de verkrijging
in 1833. In Schoorl leeft de naam
van de familie van Foreest voort
in de C. van Foreest laan.
Tot slot: misschien zou het
daarom beter zijn, zoals de
hertog van Devonshire in het
Verenigd Koninkrijk in de NRC
stelde, "Schaf adellijke titels af
omdat het gewone mensen zijn
met een soms aparte naam."
Rob Boer
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo aprii. 2011
Bronnen:
Inventaris van de archieven van
diverse families door Mr.J.H. Rombach
- hierin o.a. Inventaris Archief van
de familie van Foreest 1422-1979
(uitgave Regionaal Archief
Alkmaar 1992).
