-Jv- £35?** t t Petten bi dei Petteb dat Hontsbosc •a Sn J faJrwzrhêj. uu: S^4rcA ftvrtfVr^ r?. O^r. tfom Jfcyf/ffn Qi&dom mme Hargerpolder te danken dat de vloed uit het noorden, waaruit de Leipolder ontstond niet het hele gebied verwoestte. Waar hoorde het gebied bij? Er zijn vier bronnen die min of meer aan elkaar verwant zijn waarin onze dorpen genoemd worden. De stukken hebben allen betrekking op vroegere bezittingen van Echternach.4) 1) De verzameling afschriften van bezitstitels, genaamd Cartularium van Radboud dat zich bevindt in het British Museum te Londen. Het Cartularium is in de 12de eeuw in Egmond terecht gekomen. Hierin worden Campthorpa, Haragum, Pathem en Scoronlo genoemd. De lijsten zijn ca. 870 samengesteld. 2) De kerkelijstjes van Echternach, deel uitmakend van het Sacramentum van Echternach, die zich in de Bibliothèque Nationale in Paris bevinden. Deze betref fen meerdere (elkaar deels overlappende) naamlijsten. In deze lijsten komt Harga (lx) en Petheim (2x) voor. Eenmaal staat "capclla" bij Petheim vermeld. 3) Een acte uit 1063, opgesteld door de abdij van Echternach tegenover de Graaf van Hol land en de abdij van Egmond, waarin zij aanspraak maken op 24 kerken die 350 jaar daarvoor aan Willibrord zouden hebben toebehoord. Genoemd worden Pethem en Harago. 4) In een acte, gedateerd 28 december 1063 erkent Bisschop Willem I van Utrecht dat de graven van Holland onrecht matig kerken in bezit hebben genomen die door Karei Martel en anderen omstreeks 700 nC. geschonken zouden zijn aan de van de graven van Holland probeerde te stoppen. Het genoemde Pathem, Pethem, Petheim betreft het dorp Petten, dat later in de stukken voor zou komen als "Petten dat Honds bosch hiet". Nog later wordt het ook "Petten in Nolmerban" genoemd. De bovengenoemde acten wijzen er op dat de kerk van Petten gesticht is door Willibrordus (±739), die stierf als abt van Echternach. Op de plaats waar dit dorp lag (zie figuur 2) was in de 16de kerk wordt aangeduid is onder tekend door iedereen die iets in het graafschap te vertellen had. Ook is er geen reden om ten onrechte de kerk van Petten als moederkerk te classificeren. 6) De aanduiding capella op de kerkelijstjes wordt derhalve als een vergissing beschouwd, misschien veroorzaakt door de uiterlijke nietigheid van het kerkje ten tijde van het bezoek hieraan. De kerk moest immers regelmatig opnieuw landinwaarts herbouwd abdij van Echternach. Op de lijst, behorende bij de acte, staat onder de hoofdkerken (mater) Pethem en bij de kapellen Harago. De opgesomde archiefstukken weerspiegelen een machtsstrijd gevoerd door de Bisschop van Utrecht, die met alle mogelijke middelen de groeiende macht eeuw nog altijd de Wilbertsdel (Wilbert Willibrord) als herkenningspunt bij dakwerk zaamheden in gebruik. Het dorp bezat dus een moederkerk en oorspronkelijk hoorde Schoorl, Bergen, Camp en Hargen bij de Kerspel.De acte waarin Petten als moeder- Figuur 2: kustverlies sinds 1300 «v. gm *- rr-yj Cultuur-historische Vereniging Scoronlo december 200s

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Scoronlo: uitgave van de cultuurhistorische vereniging Scoronlo | 2008 | | pagina 6