rer<
w m
i Sn I fo]i
yAeehttfUJi
Oisdvm
Amerikaanse rassen dit hoen en
in 1977 sloot het laatste grote
fokbedrijf van Noord-Hollandse
Blauwen. Van 1925 tot 1965 heb
ben vele boeren in Noord-
Holland hun brood verdiend
met het vermeerderen, fokken
of mesten van dit eerst in 1934
door de Nederlandse Hoender
Club erkende ras.
De derde poot waarop Beets zijn
pluimveebedrijf bouwde waren
de ganzen. Ter plekke was vol
doende grasland en water aan
wezig om een vrij grote koppel
ganzen rond te laten lopen. Ze
kostten hem geen voer en de
ganzen hielden het gras in de
rennen kort.Tegen Kerstmis
bedroeg de slachtwaarde onge
veer f 3,50. Bovendien bracht de
gans gemiddeld ruim f 2,= aan
dons op. Per seizoen met drie
keer plukken leverde een gans
een half pond dons. Voor een
pond moest men bij de eerste
pluk 7 a 8 ganzen van hun dons
ontdoen, bij de tweede pluk 5 a
6 en bij de derde pluk 5 ganzen.
Het plukloon voor de vakman
bedroeg per gans ongeveer 15
centen en hij (of zij) kon er
ongeveer negen per uur aan.
Zo'n gans zag er niet uit na de
pluk. Hij werd 8 dagen bijge
voerd met gekookte aardappels.
Beets zal hopelijk ook wel een
oogje dicht hebben geknepen
als de gans in die acht dagen uit
de bak van de piepkuikens
snoepte.
Door de zandige bodem waarop
het bedrijf rustte was ook teelt
van kalkoenen mogelijk. Hier
was mevrouw Beets bijzonder in
geïnteresseerd. Met kerstmis
wist zij de kalkoen tegen een
lonende prijs aan de man te
brengen. Een bezoeker aan het
bedrijf viel het in 1932 op dat
Mevr. Beets nog geen kalkoen
kuikens verkocht aan de hotels
en pensions, waarbij hij met
name dacht aan de luxe bad
plaats Bergen. Mevrouw Beets
hield ook pension en zij zal
zeker overwogen hebben in
hoeverre zij haar gasten zou
kunnen binden met kalkoen
bout. Naast teelt en verkoop van
kalkoenen showde Mevrouw
Beets ook op tentoonstellingen
met de beesten en deed ze mee
aan wedstrijden. Bijna direct na
het begin van het bedrijf vielen
haar al prijzen, zowel nationale
als internationale, ten deel. Op
de Koninklijke tentoonstelling
Avicultura, van de gelijknamige
vereniging, te Utrecht belandde
ze in de hoogste regionen. De
soort waarmee zij succes had
was de gedomesticeerde varië
teit van Mammouth Broad
Breasted Bronze. In 1952 was dit
het meest voor commerciële
*wjrr:'
doeleinden gefokte kalkoen in
de Verenigde Staten. In
Avicultura, weekblad voor
bedrijf-, sport- en rassenteelt
staat nogal eens "Beets te
Schoorl" geschreven. Het fokken
van Franse Hangoren, een
konijnenras waarmee zij ook
menige prijs heeft behaald,
moet als pure hobby worden
gezien en het leverde geen
bedrijfstechnische aanvulling
anders dan voor de pension-
houderei.
Het hele bedrijf is in 1941 ver
huisd naar Omloop 21. In de
jaren vijftig werd de bedrijfs
voering voor het echtpaar al
zwaarder. Gelukkig kon de
jongste zoon een boerderij in
Sijbekarspel betrekken, alwaar
hij de koeien, die het echtpaar
ook hield overnam. In 1959 werd
het bedrijf verkocht. De restan
ten van het bedrijf zijn nog lang
te zien geweest. Man en vrouw
betrokken een huis aan de
Boschmansweg 19. Helaas heeft
Beets niet lang van zijn oude
dag kunnen genieten: hij over
leed op 68-jarige leeftijd op 6
juli 1960. Zijn weduwe bleef nog
tot 1990 in het huis wonen om
op 100 jarige leeftijd in ver
pleeghuis Oudtburgh te Bergen
in 1995 te overlijden.
B. A. van Dijk
mmc
Note
Voor dit verhaal is gebruik gemaakt
van het artikel "Pluimveeteelt aan de
voet van Noord-Holland's blanke
duinen", van een onbekende auteur
en verschenen in
De 8edrijfspluimveehouder van
september 1932. Foto's, gegevens en
een kopie van dat artikel zijn
aangeleverd door Henk Snip.
ONDERSCHRIFTEN BIJ DE FOTO'S
Een tableau van de prijzen door
mevrouw Beets met haar kalkoenen
en konijnen in de wacht gesleept
(2006).
Mevrouw Beets te midden van haar
Amerikaanse Mammoth-Bronze kalkoe
nen waa[mee zij op de grootste ten
toonstellingen vele jaren veel succes
heeft gehad. (1932)
Cultuur historische Vereniging Scoronlo december 2007
