De Duitsers zaten met de joden
in hun maag, of liever met ons,
want dat was de bedoeling niet
geweest dat de joden in zo'n
mooi nieuw kamp kwamen te
zitten.
Langzamerhand vernamen wij
uit de brieven van thuis dat
de joden aan een grote ver
volging werden onderworpen.
Dat bracht een grote domper
in de stemming. Die stemming
werd nog grimmiger toen de
kampcommandant ons kwam
vertellen dat verschillende van
onze collega's door een militaire
rechtbank waren veroordeeld.
Ze hadden geprobeerd lan
dingsterreinen uit te zoeken
waar de Engelsen zouden kun
nen landen indien het plan voor
een invasie zou zijn uitgewerkt.
De straffen die door de militaire
rechtbank werden opgelegd
waren niet mis. Enkelen kregen
de kogel.
Waarom wij daar in Schoorl
zaten werd ons op een mid
dag duidelijk gemaakt door de
kampcommandant. Wij waren
toen al een maand in het kamp.
Hij vertelde ons dat een groep
officieren bezig was geweest
om in Holland afgelegen gebie
den te onderzoeken naar de
mogelijkheid voor de Engelsen
om daar te landen. Het hoofd
van de radiodienst van de
KLM, de heer Strijkers had zich
beschikbaar gesteld om even
tuele berichten via de radio
aan Engeland door te geven.
Strijkers werd veroordeeld tot
een van de ergste strafkampen
in Duitsland. Hij overleefde het
kamp en kwam na de oorlog
weer terug in dienst van de
KLM. Nadat de kampcomman
dant ons dit verteld had werden
we onmiddellijk vrijgelaten. We
mochten naar huis.
De kok had een café niet ver
van het kamp. Daar gingen we
eerst naar toe om via een ste
vige borrel afscheid van onze
chefkok te nemen. Een goed jaar
later hoorden wij dat hij door
de Duitsers was opgepakt en
naar een der ergste kampen was
gebracht. Ik hoop van harte dat
hij dat heeft overleefd.
Thuis werd ik met open armen
ontvangen. "Nu ga je nooit
meer weg," zei mijn vrouw, "we
zoeken een schuilplaats voor je
waarin je weg kunt kruipen."
Maar mijn studie dan? Ik stond
vlak voor mijn doctoraal exa
men geneeskunde. En waar
moest ik wegkruipen? Rechts
van ons woonde een Duitser en
links van ons een NSB-er. Noem
je huis dan maar een veilige
schuilplaats.
De Duitsers lieten ons twee jaar
met rust. Die rust werd plotse
ling verstoord door een bericht
in alle kranten dat alle officieren
en reserve officieren van het
Nederlandse leger zich moesten
melden om te worden opgeno
men in krijgsgevangenenkam
pen. Bovendien volgde daarop
een oproep dat de studenten
een zogenaamde loyaliteitsver
klaring moesten tekenen. Als je
deze niet tekende mocht je niet
meer studeren.
Wat moest ik doen? Ik had
allang alle mogelijkheden
onderzocht. Ook de mogelijk
heid om mij naar Portugal te
begeven, waar de KLM nog een
lijn onderhield van Lissabon
naar Bristol. Maar mijn vrouw
wilde niet dat ik haar alleen liet
met de kinderen. Bovendien
begonnen in die tijd de zware
bombardementen op Duitsland,
ook vlak bij Limburg, zodat de
nachten beangstigend onveilig
waren. Op een nacht kwam een
groot aantal bombardements
vliegtuigen weer overgevlogen
naar Duitsland. Ook zat die loy
aliteitsverklaring mij erg dwars.
Ik wilde niet tekenen en moest
dus mijn studie vaarwel zeggen.
Of een andere weg
zien te vinden.
J.H. Frenken
ILLUSTRATIES:
Boekomslag Albert Boer: Wil de Bie.
De overige foto's zijn
afkomstig van Wil Janssen
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo mei 2007
