Een middeleeuws huis in de
duinen bij Hargen
P+^rj-
>f
rj
Xk
- ^/5"^
CT7 j aw
f.
Oisdom
In Schoorl zijn in het verleden veel oudheidkundige vondsten gedaan.
In dit artikel wordt ingegaan op vondsten van scherven en resten van een middeleeuws huis in
Hargen die in 1937 gevonden werden op het niveau van het oude duinlandschap.
cAttndtirM
t/Wff Jfty/rgM
Abdrjc t
ymmttr/
Hartjesnol
(achter het huis)
(collectie H. Snip)
Schoorl kent een rijke geschie
denis als het gaat om zandwin
ning. Veel van de hoge relatief
jonge duinen, die door overstui-
ving van oud duinlandschap
zijn ontstaan, werden in het
begin van de vorige eeuw afge
graven. Men gebruikte het zand
ondermeer voor demping van
grachten, met name het Rokin
te Amsterdam.
Door oplettendheid van een
opzichter van Staatsbosbeheer,
de heer Greup, werden tijdens
de afgraving van de Hartjesnol
in Hargen, in het voorjaar van
1937, scherven gevonden op het
niveau van het oude duinland
schap. Blijkbaar hadden hier
in de middeleeuwen huizen
gestaan. Ook viel hem
verkleuring op van de grond,
veroorzaakt door blauwe klei
grond. Hij vermoedde niet direct
dat dit bijzonder was want veel
deed hij niet met zijn informatie.
Gelukkig vertelde hij het wel
door en zo kwam het ook ter
ore van het Rijksmuseum voor
Oudheden te Leiden die dit ver
der onderzocht.
Het Rijksmuseum van
Oudheden had in de persoon
van de latere conservator, de
heer W.C. Braat, een kundig
onderzoeker. Het leek de dienst
zeer de moeite waard om de
bouwwijze van deze huizen en
zo mogelijk de gehele aanleg
van deze nederzetting te leren
kennen. Een bevredigend resul
taat werd niet direct bereikt.
Wat vormeloze klei werd aan
getroffen maar geen sporen van
palen of palissades. Toch moest
geconcludeerd worden dat dit
overblijfselen van bewoning
was. Na verder speuren werd
de plattegrond van een huis
blootgelegd die behoorlijk gaaf
was. Waarschijnlijk was dit huis
plotseling door duinzand over-
stoven, omdat wand en vloer in
de loop der tijd niet door regen
water weggespoeld waren. De
vloer van dit huis bestond uit
een laag van blauwe klei,
2 dm dik, die naar de vier zijden
opliep naar een laag fundament.
Te zien was hoe vijf kleibonken
met een schop naast elkaar zijn
gelegd. Twee binnenwanden
verdeelden het huis in drie
langwerpige vertrekken van
ieder ongeveer 3.5 meter breed.
Door een rechthoekige uitbouw
bleek een vertrek, aan de west
zijde; twee keer zo groot als de
beide andere ruimtes. Ook werd
hier een groot en diep paalgat
vastgesteld. Door het vinden
van donkere sporen aan een
rand werd geconcludeerd dat de
wanden van hout waren
gemaakt.
Het hoogste nog bewaarde
punt van de opgaande wanden
reikte tot 42 cm onder het oude
maaiveld.
Het oorspronkelijke niveau van
het maaiveld, zoals dit was
voordat de duinen het terrein
overstoven hadden, was in de
Hargen
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo november 2006
