Waarom moeten
we molens behouden?
CC
mm
Tutu
ve/Tt
S&* r.
In nevenstaand artikel schrijft
Tom Bos, meelmolenaar op de
meelmolen Kijkduin,
over het belang van het
vrijwillig molenaarschap.
'Zijn de hoeders van het
cultuurtechnisch erfgoed
molen', zo stelt hij.
Hij doet een oproep aan een
ieder de molenaars in dit
behoud te steunen.
In de tweede helft van dit
artikel besteed hij aandacht
aan technische en geschied
kundige aspecten van de
molen.
S^Arch ftm/or
I"*»» l i
Abdij c
ÜisdtJrn
/W
mmctu/
Heeft u zich wel eens
afgevraagd waarom we molens
bewaren?
Als molenaars deze vraag stellen
aan de politiek, het onderwijs of
de media dan is steevast het ant
woord: "omdat molens zo mooi
zijn in het landschap."
En wat zeggen de molenaars
dan daarop? "Molens vond men
vroeger lelijk en nu vindt ieder
een ze mooi, dus? Ze zijn lelijk of
mooi! En waarom worden ze in
stand gehouden? Om de cultuur
technische geschiedenis!"
En dan vertelt de molenaar een
lang en interessant verhaal hoe
het gekomen is: "De mens kan
iets bedenken wat er nog niet is
maar wat wel nodig is. Zoals in
de oertijd het maken van vuur.
Hiervoor heb je hout nodig.
En om dit hout te kappen vond
de mens de stenen bijl uit, enz.
enz.
Om een bepaald product te
maken heeft men vaak een bewe
gende kracht nodig. Deze kracht
kan worden ontwikkeld door
de mens of door een dier. Maar
als dan het moment komt dat de
mens steeds meer wil produce
ren is de beschikbare mens- en
dierkracht niet meer voldoende.
Dan vindt de mens weer iets
uit en dat is onder andere de
beschikbare natuurlijke wind- en
waterkracht om zetten in een
draaiende beweging, nodig voor
een hogere en gemakkelijker
productie.
Het gebruik van molens is al
heel oud, hoe oud weten we niet.
Wanneer de wind- en water
molens precies zijn bedacht is
niet bekend.
En dan belanden we in de begin
tijd van de V.O.C., zo tussen 1600
en 1700. Toen hadden vooral de
Hollandse producenten van deze
schepen deze wind- en water
kracht hard nodig.
In die periode ontstond een
technische revolutie, er werd
toen heel veel nieuwe techniek
bedacht door de mens".
Maar nu terug naar de molens.
Waarom bewaren we ze? Dat was
de vraag. Het antwoord was: om
de technische cultuur geschiede
nis te bewaren voor het nage
slacht. Wat houdt dit in?
In vooral nog werkende en pro
ducerende molens zien we vele
technische uitvindingen nog wer
ken en produceren. Maar omdat
de molens economisch niet meer
rendabel zijn, zou deze kennis
verloren gaan, ook het verhaal
erom heen. De vrijwillige hobby
molenaar zorgt er nu voor dat
deze kennis niet verloren gaat.
Maar dan moeten we de bestaan
de molens werkend behouden, en
dat kost geld, veel geld.
En nu komt het We moeten met
z'n allen, via de media, de poli
tiek en het onderwijs het grote
publiek hiervoor interesseren, op
een manier zoals het bijvoorbeeld
bij de sport en de natuurmensen
wel is gelukt hun belangen onder
de aandacht van het publiek te
brengen.
Tot nu toe is dit de molenaars
beslist niet gelukt
Dit is de reden dat ik dit artikel
als molenaar op de korenmolen
Kijkduin te Schoorl geschreven
heb.
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo maart 2006
