De Stichting Duinbehoud 9. k S^ArcA cfoih Jfa/frftn t Abd'je 4 Oisd-om Iets over de historie -v. a li Jr*" rr/"4^«pi In de serie over verenigingen en stichtingen die binnen de gemeente Schoorl actief bijdragen aan haar cultuurhistorische waarde geven we ditmaal de pen aan de Stichting Duinbehoud. Onze gemeente is zon der duin niet voor te stellen. Haar geschiedenis zit er aan vast en het begroeide en beboste duin beslaat tezamen bovendien een kwart van het grondgebied van de oude gemeente Schoorl. Aan het einde van het artikel staan de gegevens om met de stichting in contact te komen. In het bezoekerscentrum Het Zandspoor kunt u aan de leestafel het blad "Duin" vinden. De stichting Duinbehoud is een landelijke natuurorganisatie die zich inzet voor een beter beheer van het Nederlandse duinge bied. Hiertoe strijdt ze tegen verdroging, vervuiling, bebou wing en recreatieve overbe lasting van het duingebied, vaak door middel van juridische pro cedures. Ze adviseert politici en beheerders en geeft voorlich ting aan bewoners. Zoals vele andere natuurorgani saties is de Stichting Duinbehoud uit een actiegroep ontstaan. Het actievoeren heeft geleidelijk plaats gemaakt voor een rol als overlegpartner en adviseur bij de uitvoering van het beleid, maar als het nodig is schroomt zij niet om weer in actie te komen. De stichting Duinbehoud dankt haar ontstaan aan de gevolgen van de waterwinning voor de natuur. Naarmate de bevolking, vooral in de steden, toenam ont stond er een steeds grotere behoefte aan goed drinkwater. In historische geschriften wordt melding gemaakt van het feit dat de gemeente Amsterdam voor het eerst op 12 december 1853 over goed duinwater kon beschikken. Voor een cent per emmer konden Amsterdammers vers duinwater laten tappen uit een pomp ach ter de Haarlemmerpoort! Geleidelijk vond de waterwin ning efficiënter plaats, hetgeen een steeds grotere aanslag op de natuur betekende. Dit openbaarde zich al tijdens de eerste helft van de vorige eeuw, in de vorm van een alge hele verdroging van de duinen. Na 1950 besloot men dit water tekort aan te vullen met via pijpleidingen aangevoerd rivier water. In ongerepte stukken duin vonden grote vergravingen plaats voor de aanleg van infil tratiebekkens en winputten. De verwachting hierbij was dat de verdroging gestopt zou worden en dat aan vochtige milieu's gebonden plant- en diersoorten weer terug zouden keren. Voor een deel was dit ook het geval doch het sterk met meststoffen verrijkte rivierwater leidde tot een zeer sterke verruiging van het duin met brandnetels en distels. Omdat door de toegenomen vraag naar drinkwater steeds meer duin aan de waterwinning ten offer viel, ontstond er bij een aantal biologen grote bezorgdheid over deze aan tasting van de duinen. In 1975 werd door de Universiteit van Leiden een onderzoek naar de gevolgen van waterwinning voor de natuur in de duinen gestart. In hetzelfde jaar vere nigde zich een aantal "duinbe schermers" en werden werk groepen opgericht, eerst in Leiden, maar later ook op ande re plaatsen langs de kust. Deze werkgroepen brachten de problemen onder de aandacht van overheden en politici en ontwikkelden alternatieve plan nen voor de waterwinning. Het probleem hierbij was echter dat de werkgroepen geen juridische status bezaten. En toen bleek dat in 1977 door de bedrijven toch een begin gemaakt werd met het uitvoeren van de plan nen, was op 18 juli van hetzelfde jaar "De Stichting Duinbehoud en Waterwinning" een feit. Er ontstond een samenwerkings verband tussen de locale werk groepen en daar er behoefte aan informatie-uitwisseling tussen Cultuur historische Vereniging Scoronlo maart 2005

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Scoronlo: uitgave van de cultuurhistorische vereniging Scoronlo | 2005 | | pagina 22