eg
y
—--feo/r/t?]
rAecAh-nder
-
y
-i-Srrg
fes*tyf)rjf
cga/fi fieijhgf*
a
Ttrbt
fern
oCre
- .1
■tj
Abdije t
Qi&dam
mme
Observatiepost
en militair
telegraafkamtoor
kennis worden gesteld zodat hij
de burger kon waarschuwen
voor het gevaar. Toen in 1891 een
deel van de proeven voor dat
jaar was afgelopen kon het niet
meer benodigde restant buskruit
afgevoerd worden. Dit blijkt
onder andere uit het feit dat op
10 september van het jaar 1891
een kennisgeving verstuurd is
door de commissaris van de
Koning aan de Burgemeester van
Schoorl. Hierin staat dat er bus
kruit vervoerd zal worden op 11
september van het proefveld bij
Schoorl naar het fort Abcoude.
De gekozen route was van het
schietterrein, door Bergen en ver
volgens "per as" naar de
Koedijker vlotbrug en vandaar
uiteindelijk naar het fort
Abcoude dat deel uitmaakte van
de Stelling van Amsterdam.
Vlak daarna werden de proeven
aangekondigd door de majoor
die belast was met de schietproe
ven die duurden van 25 septem
ber tot 15 oktober 1891. Hier was
om reden van veiligheid een
kennisgeving aan de bevolking
nodig want als er geschoten
werd dan kon op een zeer groot
gebied inslagen plaatsvinden.
Gevraagd werd aan het
"publiek" kenbaar te maken dat
de proeven vanaf 25 september
1891 tot nader order plaats zou
den vinden. De majoor meldde
dat tijdens de schietproeven het
volgende gebied gemarkeerd
wordt met rode vlaggen en
gezet op de meest zichtbare
delen van de binnenrand der
duinen:
"vanaf het begin van de spoor
baan in de duinen, nabij de
hoeve van van Lente bij de
Franschman (Bergen), vanaf het
strand en de zee, tot op 7 kilo
meter in de omtrek van de roode
vlag aan den buitenrand der
duinen; in de duinen zelf vanaf
strandpaal no 24 (noordgrens
van Schoorl) tot strandpaal no
36 (ruwweg de grens
gevaarlijk is zich te begeven,
wegens de inslag van granaten
welke binnen die lijnen neerval
len." In Schoorl werd door
middel van plakkaten gewaar
schuwd voor deze proeven. In de
Alkmaarsche Courant werd dit
bericht overgenomen en waar
schuwt ook de Burgemeester van
Alkmaar voor het gevaar van
"SCHIETPROEVEN in de
Schoorlsche duinen".
In het jaar erop, in 1892, vonden
er gerichte schietproeven plaats
op de doelen. Deze vonden
plaats vanaf 28 mei van dat jaar.
Alkmaarsche Courant van 21 aug. 1892:
"naar men verzekert, zijn er nog steeds soldaten bezig met het zoeken naar een
paar granaten, welke verschoten zijn op de forten in het duin te Schoorl. Om het
gevaar van ontploffing mogen zij niet anders dan met hunne handen in het zand
werken, zoo schrijft men ons."
Bergen/Egmond) over een
breedte van 2500 m gerekend
vanaf de strandlijn."
Een behoorlijke afzetting dus!
Voorts, zo schreef de majoor:
"verzoek ik U nog de aandacht
van het publiek te vestigen op
de houten waarschuwingsbor
den, welke in de duinen, op de
meest zichtbare punten, zullen
worden geplaatst en welke
ongeveer de lijnen aangeven
binnen welke het ten hoogste
Omdat de voorbereidende werk
zaamheden in dat jaar volledig
afgerond waren werd het aantal
militairen verminderd tot 77. Zij
verbleven vanaf mei in het kamp
te Bergen. En volgens de
Alkmaarsche Courant vertrok
ken de laatste militairen 31 okto
ber uit Bergen.
Militair geweld
De schietproeven op zich waren
vrij onschuldig. Uiteraard kon er
wel eens wat misgaan maar
daarvoor was militair geneesheer
Kühne en zijn twee hospitaalsol
daten aanwezig. Het is niet
bekend of zij daadwerkelijk in
actie moesten komen voor ver
wondingen op of rond het schiet
terrein. De meeste verwondingen
traden misschien wel op buiten
diensttijd. De Alkmaarsche
Courant van 24 juli 1891 schrijft,
onder de rubriek Stadsberichten
Alkmaar, hier het volgende over:
"Reeds bij den oploop, die tij
dens de muziek in den Hout,
zondag, den 19, ontstond, toen
tot twee malen toe een bezoeker
een toeval kreeg en weggevoerd
moest worden, had de politie
overlast ondervonden van daar
mede aanwezige militairen uit
Cultuur historische Vereniging Scoronlo april 2004