De biotoop
Vanwaar dit begrip biotoop in een uitgave van een historische
vereniging? Het Wolters' woordenboek van Koenen verteld me
dat het woord 'biotoop', het milieu is waarin zekere diersoort
pleegt te leven; levensgebied.
Enkele jaren geleden trof ik het
begrip 'biotoop' aan in een
beschrijving van molenbiotoop-
wachter en Schoorlaar E. Smit. Hij
gebruikte dit woord voor molen
biotoop, toen in 1973 werd
gevreesd dat voor molens weinig
ruimte overbleef, doordat Neder
land werd vol gepland. Een open,
ruime omgeving, vrijstaand in de
wind, is voor een molen zo belang
rijk, omdat een molen er letterlijk
van afhankelijk is; naast het belang
van de molen voor het landschap,
leeft dit bouwwerk letterlijk van
de wind. In een volgebouwd
levensgebied rond een molen kan
die niet draaien en raakt hij in
verval. Hierdoor verdwijnt
een schaars-aan-het-worden stuk
Hollandse cultuur.
De betekenis van de omgeving
voor andere (beeldbepalende
bouwwerken, zoals huizen, ker
ken, boerderijen is ook groot, maar
dan van'landschappelijk belang!
Als de rangschikking van gebouw
en omgeving klopt, dan kunnen ze
een eenheid vormen. Een voor
beeld in ons eigen gebied van 'een
monument in zijn omgeving 'kan
hulp bieden bij de uitleg. Welke
invloed de omgeving kan hebben
op het gebouw en andersom.
Tijdens de zoektocht naar een
goed voorbeeld voor een verhaal
dat bij ieder huis-met-tuin hoort,
belandde ik bij het eerste adres
van de lijst genomineerden. Mijn
oog was namelijk al gevallen op
een opvallend wit geschilderd
pand in de polder aan de
Nieuweweg in Groet. Rondom het
gebouw groeit enkel een bos
schage aan de windzijde en is de
tuin voor de rest slechts gazon.
Voor een zo weinig ingerichte
'tuin' moest vast wel een reden
zijn.
Dit huis aan de Nieuweweg 2
werd 65 jaar geleden, in 1934
gebouwd en heeft nog steeds een
moderne uitstraling terwijl deze
op de monumentenlijst staat.
Voor de Tweede Wereldoorlog was
de wereld aan het veranderen door
de industrialisatie en wijzigingen
in demaatschappelijke verhoudin
gen. Door de Eerste Wereldoorlog
en de Russische Revolutie werd
vernieuwing aangewakkerd.
Deze tijd kenmerkte zich door z'n
Cultuur-historische Vereniging Scoronlo '99-20